Cây hoàng tinh còn được gọi là hoàng tinh hoa đỏ, cây cơm nếp, hoàng tinh lá mọc vòng, mễ phủ, cứu hoang thảo,… Tên khoa học của hoàng tinh là Polygonatum sibiricum, Polygonatum cyrtonemua, Polygonatum kingianum, thuộc họ hành tỏi (Liliaceae).
Cây hoàng tinh mọc hoang ở vùng rừng ẩm, đất có nhiều mùn trên các vùng núi có đá xanh ở các tỉnh miền Bắc nước ta (mọc nhiều ở Sa Pa – Lào Cai). Đây là loại cây cỏ sống lâu năm, chiều cao khoảng 50 – 80cm. Lá cây không cuống, mọc vòng 4 – 5 lá, phiến lá hình mác, đầu lá nhọn và quăn, hoa mọc ở kẽ lá, cuống hoa dài khoảng 1,5 – 2cm, mùa hoa ở Sa Pa vào khoảng tháng 3 – 4. Quả hoàng tinh mọng, hình cầu, chuyển màu tím đen khi chín. Thân rễ hoàng tinh mọc ngang, mập lên thành củ màu vàng trắng, hơi dẹt, dài khoảng 30 – 35cm, rộng tới 6 – 7cm và dày khoảng 2 – 3cm.
Dược liệu sử dụng là thân rễ cây hoàng tinh. Thân rễ được thu hái vào mùa xuân hoặc mùa thu, tốt nhất là vào mùa thu vì thân rễ có ít nước. Có những nơi thu hái cây hoàng tinh gần như quanh năm, vào khoảng tháng 4 – tháng 10 hằng năm. Mặt ngoài thân rễ hoàng tinh màu vàng hoặc nâu vàng tới nâu đen, nhiều nếp nhăn, sần sùi, chất dẻo dai, hơi khó bẻ gãy, mặt bẻ màu vàng hoặc nâu nhạt, hơi lổn nhổn các chấm nhỏ, mùi đường và vị ngọt nhẹ, nếm hơi ngứa lưỡi.
Có nhiều cách bào chế cây hoàng tinh như:
- Phơi hoàng tinh: Thu hái cây sạch, ủ mềm, thái thành từng phiến dày rồi đem phơi hoặc sấy khô;
- Tửu hoàng tinh (chế rượu): Thu hái cây sạch, ngâm với rượu rồi cho vào bình đậy nắp kín, đun cách thủy để dược liệu hút hết rượu. Sau đó, lấy cây hoàng tinh ra, cắt lát dày và phơi khô. Tỷ lệ dùng là: 100kg hoàng tinh tương ứng với 20 lít rượu.