Chlamydia là bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục. Bệnh gây nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí vô sinh nếu không điều trị kịp thời. Vậy bệnh Chlamydia là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa ra sao? Hãy cùng tham khảo qua bài viết dưới đây.
Bệnh Chlamydia là bệnh gì?
Chlamydia là bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) do vi khuẩn chlamydia trachomatis gây ra. Bệnh có xu hướng ngày càng gia tăng trên toàn thế giới, riêng Hoa Kỳ có gần 3 triệu người mắc Chlamydia hàng năm, phổ biến từ 14 – 24 tuổi. (1)
Bệnh Chlamydia xảy ra ở cả nam và nữ. Nam giới có thể nhiễm Chlamydia ở niệu đạo (bên trong dương vật), trực tràng hoặc cổ họng. Phụ nữ nhiễm Chlamydia ở cổ tử cung, trực tràng hoặc cổ họng. Chlamydia không khó điều trị, tuy nhiên, nếu không phát hiện và thăm khám kịp thời, bệnh có thể gây các biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh Chlamydia lây truyền như thế nào?
Quan hệ tình dục không an toàn là nguyên nhân chính lây truyền bệnh Chlamydia. Một người mắc Chlamydia có thể lây bệnh sang bạn tình của mình, thông qua quan hệ tình dục bằng đường hậu môn, miệng hoặc âm đạo.
Bạn tình càng nhiều, nguy cơ lây nhiễm bệnh càng cao. Bên cạnh đó, Chlamydia có thể lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai hoặc dùng chung đồ chơi tình dục với người nhiễm bệnh.
Triệu chứng nhiễm Chlamydia
Đa số người nhiễm bệnh Chlamydia giai đoạn đầu đều không có dấu hiệu hay triệu chứng rõ rệt. Ngay cả khi xuất hiện, các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thường rất nhẹ nên dễ bỏ qua. Thời gian sau, khi triệu chứng dần hiện rõ, bệnh đã tiến triển đến giai đoạn cấp tính. (2)
1. Ở nam giới, bệnh Chlamydia có các triệu chứng sau:
- Tiểu đau.
- Nóng rát, ngứa lan rộng ở đầu lỗ dương vật.
- Có dịch trắng đục, mùi hôi khai tiết ra từ lỗ sáo dương vật.
- Trường hợp nặng có thể đau, sưng ở 1 hoặc 2 bên tinh hoàn.
- Rối loạn tinh dịch kèm theo máu.
2. Những triệu chứng Chlamydia ở nữ:
- Tiết dịch âm đạo bất thường hoặc có mùi.
- Vùng kín ngứa dữ dội, đau rát khi đi vệ sinh.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Đau bụng kèm theo sốt, buồn nôn.
- Nhiễm trùng cổ tử cung.
- Chảy máu vùng kín.
- Đau bụng dưới.
- Đau vùng bụng trên do vi khuẩn di chuyển, lan rộng sang trực tràng.
3. Các dấu hiệu khác:
- Chlamydia lây nhiễm vào trực tràng (ở nam hoặc nữ) sẽ gây đau, tiết dịch hoặc chảy máu.
- Hậu môn: khó chịu và tiết dịch.
- Họng: thường không có triệu chứng.
- Mắt: đỏ, đau và nhiễm trùng.
Nguyên nhân gây bệnh Chlamydia
Bệnh Chlamydia do vi khuẩn chlamydia trachomatis gây nên. Đây là vi khuẩn nội tế bào, có tốc độ tăng trưởng và sinh sản nhân đôi rất nhanh. Chlamydia có 3 biến thể khác nhau về biểu hiện lâm sàng và sinh học: (3)
- Vi khuẩn chlamydia psittaci: thường có ở chim, lây nhiễm sang người gây bệnh sốt vẹt.
- Vi khuẩn chlamydia pneumoniae: nguyên nhân chính gây bệnh về đường hô hấp.
- Vi khuẩn chlamydia trachomatis: biến thể chính gây ra các bệnh lây nhiễm qua đường sinh dục hoặc đau mắt hột.
Chlamydia trachomatis là vi khuẩn đặc biệt, ký sinh bắt buộc trong tế bào sống, hình cầu, có kích thước trung gian giữa vi khuẩn và virus do hệ thống gen di truyền. Vì vậy, có thể xếp chlamydia trachomatis vào nhóm virus hoặc vi khuẩn. Chlamydia trachomatis chứa trong dịch tiết ở âm đạo, niệu đạo, cổ tử cung.
Bệnh Chlamydia lây lan từ hoạt động quan hệ tình dục qua đường âm đạo, miệng và hậu môn. Dịch trong âm đạo hoặc tinh dịch chứa vi khuẩn chlamydia trachomatis truyền từ người bệnh sang người bình thường. Phụ nữ mang thai có thể lây truyền Chlamydia sang con trong khi sinh.
Một số cách làm lây truyền bệnh Chlamydia:
- Quan hệ tình dục thông thường: vi khuẩn truyền từ dương vật sang âm đạo của bạn tình hoặc ngược lại.
- Quan hệ tình dục qua đường hậu môn: vi khuẩn truyền từ dương vật sang hậu môn của bạn tình hoặc ngược lại.
- Quan hệ tình dục bằng miệng: vi khuẩn truyền từ miệng sang dương vật, âm đạo, hậu môn của bạn tình hoặc ngược lại.
- Quan hệ tình dục bằng đồ chơi: vi khuẩn truyền từ đồ chơi sang miệng, dương vật, âm đạo hoặc hậu môn của một người.
- Kích thích bộ phận sinh dục hoặc hậu môn bằng tay: ít phổ biến hơn, dịch âm đạo hoặc tinh dịch bị nhiễm bệnh có thể tiếp xúc với mắt gây nhiễm trùng (viêm kết mạc).
Yếu tố nguy cơ tăng khả năng nhiễm bệnh
Các yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm Chlamydia:
- Quan hệ tình dục dưới 25 tuổi.
- Quan hệ với nhiều bạn tình.
- Không sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục.
- Có tiền sử nhiễm Chlamydia hoặc mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
- Quan hệ tình dục đồng tính.
Chlamydia phổ biến như thế nào?
Chlamydia là bệnh lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) năm 2018 cho biết, có khoảng 4 triệu trường hợp nhiễm Chlamydia được ghi nhận tại nước này. (4)
Trong đó, phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới, gặp nhiều từ 15 – 24 tuổi. Cứ 20 phụ nữ trẻ hoạt động tình dục có 1 người mắc Chlamydia. Ngoài ra, một số đặc điểm nhân khẩu học như: tuổi tác, giới tính và chủng tộc có thể ảnh hưởng đến việc mắc bệnh Chlamydia.
Bệnh Chlamydia có nguy hiểm không?
Có! Chlamydia giai đoạn đầu không có dấu hiệu hay triệu chứng rõ ràng, vì vậy, bệnh thường bị bỏ qua. Sau phát hiện lại điều trị ở giai đoạn muộn, lúc này bệnh đã xuất hiện biến chứng.
Một số biến chứng thường thấy:
- Bệnh viêm vùng chậu (PID): xảy ra khi vi khuẩn lan truyền làm nhiễm trùng cổ tử cung, tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng. PID có thể gây vô sinh, thai ngoài tử cung hoặc đau vùng chậu mạn tính.
- Nhiễm trùng gần tinh hoàn (viêm mào tinh hoàn): gây viêm, sốt, đau và sưng bìu.
- Nhiễm trùng tuyến tiền liệt: ảnh hưởng đến chức năng và chất lượng hoạt động của tinh hoàn, tinh trùng được xuất ra không khỏe mạnh để thụ thai.
- Nhiễm trùng ở trẻ sơ sinh: Chlamydia có thể truyền từ ống âm đạo sang bào thai. Trẻ sinh ra có nguy cơ mắc viêm phổi hoặc nhiễm trùng mắt nghiêm trọng.
- Thai ngoài tử cung: trứng đã thụ tinh, làm tổ và phát triển bên ngoài tử cung. Thai ngoài tử cung cần được loại bỏ để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Xem chi tiết: Chlamydia có nguy hiểm không? 6 biến chứng nghiêm trọng
Nên làm gì khi phát hiện nhiễm Chlamydia?
Cần phân biệt Chlamydia với các bệnh lây qua đường sinh dục khác như: lậu, nấm Candida,… bởi các triệu chứng thường có những điểm giống và khác nhau, rất khó để chẩn đoán chính xác. Vì vậy, ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, cần nhanh chóng đến bệnh viện để được tư vấn, kiểm tra và điều trị kịp thời.
Phương thức chẩn đoán Chlamydia
Khi có bất cứ triệu chứng nghi ngờ, cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín để làm xét nghiệm, sớm chẩn đoán, điều trị để tăng cơ hội chữa khỏi bệnh, giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm. Một số xét nghiệm được dùng để chẩn đoán bệnh Chlamydia bao gồm:
- Xét nghiệm khuếch đại axit nucleic (NAAT): bác sĩ sẽ lấy 1 mẫu dịch trong âm đạo, niệu đạo hoặc nước tiểu rồi mang đi xét nghiệm. Phương pháp này có thể thực hiện với mẫu nước tiểu của cả nam và nữ.
- Xét nghiệm kháng thể huỳnh quang trực tiếp (DFA): phát hiện kháng nguyên Chlamydia bằng kháng thể đơn dòng nhưng độ nhạy không cao, đạt khoảng 60% – 85% so với nuôi cấy. Độ đặc hiệu có thể đạt đến 99%.
- Phương pháp miễn dịch gắn men (EIA): giúp tìm thấy kháng thể kháng Chlamydia trong máu bệnh nhân, đồng thời, kích hoạt hệ thống miễn dịch. Độ nhạy của phương pháp này đạt 60% – 80%, đặc hiệu 97% – 99%.
- Phản ứng chuỗi PCR (Polymerase), LCR (Ligase chain reaction) và TMA: kỹ thuật có độ nhạy và đặc hiệu cao nhất. Bệnh phẩm được lấy từ cổ tử cung, niệu đạo và nước tiểu. Độ đặc hiệu đạt 99%, độ nhạy dao động từ 70% – 100%.
Cách điều trị Chlamydia
Chlamydia có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, đừng ngưng dùng thuốc sau khi các triệu chứng được cải thiện, thay vào đó nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra, điều trị dứt điểm, tránh tái phát bệnh.
Ngoài ra, trong quá trình điều trị, người bệnh cần lưu ý một số điều sau:
- Không quan hệ tình dục trong giai đoạn chữa trị bệnh.
- Liên lạc và thông báo với bạn tình rằng bản thân đã nhiễm bệnh. Bởi, họ cũng cần được thăm khám, điều trị Chlamydia kịp thời.
- Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác: HIV/AIDS, giang mai, lậu,…
- Một số trường hợp có thể tái nhiễm, vì vậy, khoảng 3 tháng sau khi điều trị khỏi, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra tình trạng sức khỏe của bản thân.
Biện pháp phòng ngừa bệnh Chlamydia
Chlamydia có thể chữa khỏi, tuy nhiên không vì thế mà chủ quan với căn bệnh này. Cách phòng ngừa tốt nhất là không quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. Không sử dụng đồ chơi tình dục. Nếu phát sinh quan hệ tình dục, cần lưu ý một số điều sau:
- Sử dụng bao cao su đúng cách là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất, ngay cả khi quan hệ tình dục bằng đường hậu môn, âm đạo hay miệng.
- Không quan hệ tình dục bừa bãi.
- Không dùng chung đồ chơi tình dục. Nếu có, hãy vệ sinh, sát khuẩn sau mỗi lần sử dụng và che chắn chúng bằng bao cao su.
- Không quan hệ tình dục trong thời gian điều trị bệnh.
- Chủ động bảo vệ bản thân bằng cách lựa chọn bạn tình an toàn. Đồng thời, thống nhất với bạn tình về việc sử dụng các biện pháp bảo vệ khi quan hệ tình dục.
- Kiểm tra, xét nghiệm sức khỏe định kỳ cho bản thân và bạn tình để kịp thời phát hiện những bệnh nhiễm trùng qua đường tình dục, nhất là người có lối sống phóng khoáng.
- Phụ nữ quan hệ tình dục dưới 25 tuổi nên đi tầm soát Chlamydia ít nhất mỗi năm 1 lần.
- Tầm soát hàng năm đối với phụ nữ lớn tuổi có bạn tình mới hoặc quan hệ với nhiều người.
- Sàng lọc Chlamydia đối với phụ nữ mang thai để hạn chế nguy cơ lây truyền bệnh cho trẻ.
Những câu hỏi liên quan tới nhiễm nấm Chlamydia
1. Thời gian ủ bệnh Chlamydia bao lâu?
7 – 21 ngày. Thời gian ủ bệnh của Chlamydia được tính từ lúc bệnh nhân tiếp xúc với vi khuẩn chlamydia trachomatis, cho đến khi các triệu chứng biểu hiện rõ ra bên ngoài.
2. Chlamydia có tự khỏi không?
Không! Bệnh Chlamydia không thể tự biến mất. Nếu không được phát hiện và sớm điều trị, bệnh có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe cho bản thân. Đồng thời, lây nhiễm Chlamydia cho người khác, khiến họ có nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng.
3. Chlamydia không được điều trị có sao không?
Có! Chlamydia không được điều trị có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe. Bệnh gây nhiều biến chứng nghiêm trọng như: viêm vùng chậu, nhiễm trùng tuyến tiền liệt, thai ngoài tử cung, thậm chí vô sinh ở nam và nữ,…
4. Chlamydia điều trị bao lâu thì khỏi?
1 hoặc 2 tuần! Chlamydia sẽ biến mất trong vòng 1 hoặc 2 tuần. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể tái lại. Do đó, tuyệt đối không quan hệ tình dục trong thời gian điều trị để tránh tái nhiễm bệnh.
Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM có các dịch vụ điều trị bệnh cao cấp, chuyên sâu. Với trang thiết bị hiện đại, cùng đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, BVĐK Tâm Anh luôn mang đến những dịch vụ chăm sóc sức khỏe tận tâm, chất lượng, hiệu quả cho người bệnh.
Những thông tin hữu ích từ bài viết trên sẽ giúp hiểu thêm về bệnh Chlamydia, nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và biện pháp phòng ngừa. Do đó, ngay khi có những dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, lên phác đồ điều trị, nhằm hạn chế những biến chứng nguy hiểm.