Bị thủy đậu kiêng gió không? Đây chính là thắc mắc của rất nhiều người khi không may mắc phải căn bệnh khó chịu này. Trong bài viết này, VNVC sẽ giải đáp chi tiết để bạn hiểu đúng về vấn đề kiêng gió khi bị thủy đậu, bị thủy đậu có kiêng gió quạt không?
BS. Hoa Tuấn Ngọc – Quản lý Y khoa vùng miền Đông Nam Bộ, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, trẻ em, phụ nữ mang thai và người lớn tuổi mắc các bệnh lý nền mạn tính khi mắc thủy đậu, có nguy cơ rất cao phải đối mặt với những biến chứng khó lường, để lại hậu quả nghiêm trọng, gây ra gánh nặng cho bản thân, gia đình và toàn xã hội. Chủ động tiêm vắc xin ngừa thủy đậu đầy đủ và đúng lịch cho trẻ em và người lớn là phương pháp hiệu quả – tiết kiệm – đơn giản nhất để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh và chặn đứng các biến chứng thủy đậu”.
Những triệu chứng khó chịu của thủy đậu
Thủy đậu hay trái rạ là bệnh truyền nhiễm do virus Varicella Zoster (VZV) thuộc họ virus Herpes gây ra. Bệnh thủy đậu không chừa bất cứ một ai, có thể xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn chưa tiêm phòng vắc xin thuỷ đậu hoặc những người chưa có miễn dịch với thủy đậu do chưa từng mắc bệnh trước đây.
Khi mắc bệnh, thuỷ đậu thường gây ra những biểu hiện suy nhược cơ thể do hệ miễn dịch bị suy yếu do VZV tấn công như nhức đầu, mệt mỏi, sốt, đau nhức mình mẩy,… Ở giai đoạn tiếp, theo các nốt ban đỏ sẽ xuất hiện trên da khắp cơ thể, theo thời gian diễn tiến thành các mụn nước, phỏng rộp chứa đầy dịch trắng trong, sau đó hóa mủ, vỡ ra, chảy dịch và đóng vảy tiết trên da. Những tổn thương trên da thường gây ra cảm giác ngứa ngáy, đau nhức, bỏng rát ở mức độ nặng, vô cùng khó chịu.
Khi người bệnh bước vào giai đoạn sắp phục hồi, các mụn nước bắt đầu căng tức, vỡ ra, chảy dịch và lây nhiễm sang các vùng da lành lân cận, dễ gây tình trạng viêm da bội nhiễm cực kỳ nghiêm trọng, kéo dài thời gian điều trị và nguy cơ cao để lại sẹo xấu sau khi đã khỏi bệnh.
Những triệu chứng khó chịu này thường thuyên giảm và khỏi hẳn sau 10 – 15 ngày. Nhưng nếu người bệnh không được chăm sóc đúng cách, có thể biến chứng co giật, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, suy hô hấp,… thậm chí tử vong.
Theo thống kê của Bộ Y tế, từ đầu năm 2023 tới nay, cả nước đã ghi nhận khoảng 4.000 ca mắc thủy đậu, trong đó tại Hà Nội có đến trên 1.400 ca mắc. Nhiều bệnh viện tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh cho biết, so với cùng thời điểm năm 2022 không ghi nhận ca mắc thủy đậu, nhưng hiện nay mỗi ngày đều ghi nhận có bệnh nhân đến khám bệnh và chẩn đoán xác định là bệnh thủy đậu, thậm chí một số trường hợp còn có diễn tiến nặng, biến chứng viêm nhiễm đường hô hấp.
Theo dự đoán của nhiều chuyên gia, số lượng bệnh nhân ngày càng tăng cao và không có dấu hiệu thuyên giảm dù “mùa thủy đậu” từ tháng 3 – tháng 5 đã đi qua. Đây là một con số đáng báo động về tình hình dịch tễ thủy đậu tại Việt Nam và tình trạng suy giảm tỷ lệ bao phủ vắc xin thủy đậu trong cộng đồng.
Người bị thủy đậu kiêng gió không? Cần kiêng quạt gió không?
Theo quan niệm dân gian, người mắc thủy đậu cần kiêng gió, kiêng quạt để tránh gió, điều này chưa hẳn là đúng. Các chuyên gia cho rằng, người mắc thủy đậu cần giữ ấm cơ thể để tránh mắc các bệnh cơ hội khác do hệ miễn dịch đã suy giảm. Người bệnh có thể sử dụng quạt gió, máy lạnh, nghỉ ngơi ở những nơi thoáng mát, gió nhẹ để tránh tình trạng người bệnh ra mồ hôi, tích tụ vi khuẩn trên vùng da sang thường, có thể gây nhiễm trùng các nốt thủy đậu, nguy cơ cao biến chứng thủy đậu bội nhiễm.
Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu mắc bệnh người bệnh cũng cần hạn chế ra ngoài tránh virus thủy đậu phát tán gây lây nhiễm sang người khác. Người bị thủy đậu không cần phải kiêng gió nhưng khi ra ngoài cần phải lưu ý che chắn cẩn thận, tránh bụi bẩn tiếp xúc trực tiếp với các vết mụn nước trên bề mặt da gây viêm nhiễm.
⇒ Bạn có thể xem thêm: Bị thủy đậu có kiêng gió quạt không? Nằm máy lạnh có sao không?
Cần hạn chế tiếp xúc với gió trời
Người bị thủy đậu không cần phải kiêng gió từ máy quạt hoặc máy lạnh, nhưng cần hạn chế tiếp xúc gió trời cho đến khi bệnh khỏi hoàn toàn vì những lý do sau:
- Tránh các bệnh cơ hội khi có thể bị nhiễm lạnh, các virus, vi khuẩn khác có thể dễ dàng xâm nhập do đề kháng kém như cúm, phế cầu…
- Tránh ra gió trời để hạn chế khả năng phát tán virus gây bệnh thông qua các hành vi vô ý, những người bệnh có tâm lý chủ quan rất dễ lây bệnh cho người khác.
- Gió trời có thể làm khô da, khiến các nốt thủy đậu bị ngứa ngáy, khó chịu, gây vỡ các nốt thủy đậu chảy dịch, viêm nhiễm, dẫn đến hình thành sẹo. Khi các nốt thủy đậu vỡ ra, dịch tiết từ các nốt mụn nước thủy đậu có thể tiếp xúc với không khí khi có gió, tạo điều kiện lây lan dịch bệnh.
Những lưu ý cho người bị thủy đậu khi ra gió
Người bị thủy đậu cần lưu ý một số điều khi ra nơi có gió để tránh lây bệnh cho người khác và để bệnh không trở nặng hơn.
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với gió mùa lạnh;
- Che chắn cơ thể, đặc biệt là vùng da đang bị tổn thương do các nốt mụn nước;
- Giữ ấm cơ thể bằng quần áo phù hợp, thoáng mát, thoáng mát để che chắn cơ thể khỏi gió, có mũ che đầu;
- Nên rửa tay sạch sẽ trước và sau khi ra ngoài để tránh lây nhiễm virus thủy đậu cho người khác.
- Vệ sinh và thực hiện các thao tác khử khuẩn cho cơ thể, nhất là những vùng da sang thương một cách kỹ càng và cẩn thận sau khi ra gió để loại bỏ các tác nhân gây hại ngoài môi trường như bụi bẩn, vi khuẩn, vi nấm,… bám lên da, nguy cơ nhiễm trùng phụ nguy hiểm.
⇒ Xem thêm: Người bệnh thủy đậu cần kiêng gì để tránh bệnh nặng hơn.
Cách chăm sóc cơ thể để nhanh khỏi bệnh thủy đậu?
Khi mắc thủy đậu, người bệnh cần được điều trị và chăm sóc đúng cách theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để tránh các biến chứng nguy hiểm và thúc đẩy quá trình khỏi bệnh của cơ thể. Có thể áp dụng các phương pháp chăm sóc cơ thể cho người bệnh thủy đậu như sau:
- Xây dựng và kiên trì thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học với đầy đủ dưỡng chất, hạn chế kiêng khem quá nhiều vì giai đoạn mắc bệnh cơ thể rơi vào tình trạng suy nhược, hệ miễn dịch bị suy giảm, sức đề kháng suy yếu, khả năng “chống trả” lại các tác nhân gây bệnh bị ức chế. Người bệnh thủy đậu cần tích cực bổ sung vitamin, chất xơ, khoáng chất, các axit có lợi…
- Tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm và sử dụng xà phòng lành tính, dịu nhẹ cho làn da để sát trùng, vệ sinh da sạch sẽ, đảm bảo vô trùng cho vùng sang thương do thủy đậu gây ra.
- Thường xuyên giặt giũ quần áo, mặc quần áo thoáng mát, mỏng nhẹ, thấm hút tốt.
- Tích cực sát khuẩn các vật dụng người bệnh hay tiếp xúc như ga giường, chăn mền, đồ chơi, sàn nhà, bàn, ghế, tay nắm cửa, nhà vệ sinh,… để giảm thiểu tối đa nguy cơ lây lan mầm bệnh và ngăn chặn nguy cơ nhiễm trùng phụ trên vết sang thương của người bệnh.
- Không thực hiện các hành động cào/gãi/chà xát lên các nốt mụn nước thủy đậu để tránh các nốt thủy đậu bị vỡ, chảy dịch, lan rộng sang vùng da lành, gây viêm nhiễm, dễ hình thành sẹo xấu hậu thủy đậu.
- Uống nhiều nước giúp cơ thể bù nước, thúc đẩy quá trình hydrat hóa, tăng cường sức đề kháng. Nước lọc, nước ép trái cây không đường là những loại nước được các bác sĩ chuyên khoa da liễu khuyến khích uống nhiều và chia nhỏ thành nhiều lần uống trong ngày khi bị thủy đậu.
- Người bệnh không nên đến nơi đông người hoặc tiếp xúc với những đối tượng yếu thế dễ lây bệnh như phụ nữ có thai, trẻ em, người chưa mắc thủy đậu, người chưa tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu,…).
- Để hạn chế tình trạng để lại sẹo xấu sau khi khỏi bệnh, cải thiện tình trạng kích thích da, hỗ trợ đẩy nhanh quá trình phục hồi, người bệnh cần kiêng một số loại thực phẩm dễ gây dị ứng da như rau muống, thịt bò, trứng, đồ nếp, đồ uống có cồn…
- Có thể sử dụng dung dịch methylen xanh để sát khuẩn vũng sang thương đối với các nốt phỏng nước đã bị vỡ để ngăn ngừa nhiễm trùng nghiêm trọng và lây lan sang các vùng da lành khác.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, vận động hợp lý và duy trì môi trường tĩnh dưỡng bệnh sạch sẽ, thoáng mát.
Làm sao để không bị lây bệnh khi chăm sóc người thủy đậu?
Để tránh lây nhiễm thủy đậu cho người chăm sóc, cần tuân thủ các biện pháp chăm sóc và giảm tiếp xúc với các yếu tố có nguy cơ lây nhiễm:
- Cách ly người bệnh thủy đậu trong vòng 7 – 10 ngày kể từ ngày đầu tiên xuất hiện các nốt thủy đậu, đây là khoảng thời gian mắc bệnh trung bình cho đến khi nốt thủy đậu khỏi hẳn và bong ra, không còn khả năng lây nhiễm khi tiếp xúc.
- Bất kỳ ai tiếp xúc với người bệnh thủy đậu cần phải đeo khẩu trang, tránh tiếp xúc với các vết thương trên da của người bệnh.
- Người bệnh thủy đậu cần vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm và sử dụng xà phòng sát trùng để vệ sinh da. Điều này sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn, ngăn ngừa nhiễm trùng các nốt thủy đậu và hạn chế lây lan virus cho người khác.
- Sử dụng đồ dùng cá nhân riêng biệt, không dùng chung với người khác để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm trong gia đình và cộng đồng.
- Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước hàng ngày, đặc biệt trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với các vật có thể chứa chất lây nhiễm như nước bọt của người bệnh.
- Người chăm sóc chưa có miễn dịch thủy đậu cần chủ động tiêm phòng vắc xin ngừa thủy đậu để đạt hiệu quả cao nhất trong việc phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm và mắc bệnh thủy đậu.
Vậy là thắc mắc “bị thủy đậu kiêng gió không?” đã được làm sáng tỏ. Bị thủy đậu không nhất thiết phải kiêng gió, thay vào đó nên giữ cho cơ thể thoáng mát, sạch sẽ, nhất là tại các vùng da tổn thương bằng cách mặc trang phục thoáng mát, mỏng nhẹ, thấm hút mồ hôi và duy trì thói quen tắm rửa sạch sẽ để các sang thương ngoài da mau lành, hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng phụ, biến chứng thủy đậu bội nhiễm nguy hiểm.