Bệnh viêm màng não do nấm Cryptococcus là một bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương hiếm gặp, thường ở những người suy giảm miễn dịch, chủ yếu diễn biến kéo dài, có tỉ lệ vong cao, khó chẩn đoán nếu không có sự hỗ trợ cận lâm sàng.
Bệnh nhân nam V.V.H – 26 tuổi đến khám trong tình trạng sốt 38 độ, không có cơn rét run, đau đầu, đau mỏi toàn thân, đau cột sống lưng, buồn nôn, không nôn, ý thức bệnh nhân chậm chạp, có hội chứng màng não: (+). Bệnh khởi phát khoảng 3 ngày nay, ở nhà bệnh nhân đã dùng thuốc hạ sốt nhưng không thuyên giảm.
Ngay lập tức, bác sĩ tiến hành chọc dịch não tủy cho kết quả màu sắc đục nhẹ, TB 60 hạt, Lympho 98%, WBC: 17.48G/L, cấy dịch não tủy ra con vi nấm Cryptococcus. Đây là một chẩn đoán mang nhiều nỗi lo lắng đến cho bác sĩ và người bệnh vì bệnh này tỉ lệ tử vong rất cao lên đến 90%.
Kết quả chọc dịch não tủy của bệnh nhân
Trong quá trình điều trị tại khoa, bác sĩ Nguyễn Thị Hiệp – Khoa A4B, điều trị cho bệnh nhân bằng các phương pháp truyền dịch, kháng sinh chống bội nhiễm, thuốc chống nấm, chống phù não, bổ gan, thuốc giảm đau, nuôi dưỡng…. Với sự chăm sóc tận tình tích cực, tình trạng bệnh nhân đã ổn định và được ra viện. Ban đầu khi ra về, do tác dụng phụ của thuốc và di chứng bệnh vì vậy bệnh nhân mặt to, người giữ nước, mắt mờ gần như không nhìn thấy gì. Một thời gian sau, bệnh nhân đã trở lại cuộc sống bình thường, đây là một kỳ tích đến với bệnh nhân trẻ tuổi này.
Hình ảnh bệnh nhân V.V.H khi mới ra viện và sau 1 khoảng thời gian bệnh nhân trở về cuộc sống bình thường
Những đối tượng có nguy cơ cao nhiễm nấm Cryptococcus bao gồm:
Những người có hệ miễn dịch bị suy yếu như:
Người mắc bệnh HIV/AIDS
Người điều trị bệnh bằng thuốc corticoid liều cao, kéo dài
Người đã trải qua hóa trị, xạ trị để điều trị ung thư
Người từng cấy ghép nội tạng
Người mắc bệnh Hodgkin
Người nông dân, người chim bồ câu, chim cảnh
Người sống ở vùng trồng nhiều cây bạch đàn.
Để phòng ngừa bệnh Nhiễm nấm Cryptococcus cần lưu ý các điều sau:
Tránh tiếp xúc với các nguồn lây nhiễm nấm, hạn chế nuôi chim bồ câu hay chim cảnh, tránh quét dọn chuồng chim, hạn chế sống ở những vùng trồng nhiều cây bạch đàn.
Thường xuyên tẩy rửa những nguồn nhiễm nấm bằng các dung dịch tẩy trùng cloramin B, javel,…
Tránh các khu vực có nhiều khói bụi, ô nhiễm đặc biệt nếu có hệ miễn dịch yếu.
Không hút thuốc lá vì hút thuốc lá sẽ làm tăng sự lắng đọng các bào từ ở đường hô hấp.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, uống nhiều nước.
Phải sử dụng đúng liệu trình thuốc kháng nấm và các thuốc điều trị khác theo hướng dẫn của bác sĩ, không ngừng thuốc kể cả khi triệu chứng đã cải thiện.
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện các bất thường về sức khỏe.
Nếu gặp triệu chứng như: sốt, đau đầu gia tăng, ý thức suy giảm, buồn nôn, có thể có cơn động kinh, giảm thị lực dẫn đến mù là những dấu hiệu thường gặp, các triệu chứng trên kéo dài, dùng thuốc không đỡ, bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời nhất, nhằm tránh hậu quả đáng tiếc.
Thực hiện: ĐD. Nguyễn Khánh Linh, Lê Thị Hằng, Đinh Thu Trang
Khoa Bệnh lây đường tiêu hóa (A4-B) – Bệnh viện TWQĐ 108