Chán ăn mệt mỏi có thể do thói quen sinh hoạt hoặc do bệnh lý gây ra. Hãy tham khảo bài viết sau để tìm hiểu nguyên nhân cụ thể nào gây ra bệnh lý này nhé.
Chứng chán ăn mệt mỏi là gì?
Triệu chứng của bệnh
Chán ăn mệt mỏi là trạng thái cơ thể trở nên suy kiệt, uể oải, trong nhiều trường hợp dẫn đến chóng mặt, hoa mắt khiến người bệnh có cảm giác không ngon miệng khi ăn hoặc không muốn ăn. Đây là dấu hiệu bạn đang mắc các vấn đề liên quan đến bệnh lý. Hai triệu chứng chán ăn và mệt mỏi thường tác động qua lại lẫn nhau.
Tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh mà triệu chứng mệt mỏi, chán ăn sẽ khác nhau. Tuy nhiên, chúng thường có các biểu hiện chung như mệt mỏi, nhớ kém, không tập trung, viêm họng, đau cơ, đau khớp không rõ nguyên nhân, nhức đầu, ngủ không ngon, mất ngủ, sụt cân, chóng mặt, không có cảm giác thèm ăn, từ chối thức ăn, nôn mửa, đau bụng, táo bón, kinh nguyệt không đều, thiếu cảm xúc, lo âu, hay cáu gắt, trầm cảm, ngất xỉu… Các dấu hiệu này kéo dài sẽ dẫn đến những biến chứng như phiền muộn, tự cô lập bản thân, có lối sống tiêu cực…
Sau một thời gian, cơ thể có thể tự phục hồi khi nghỉ ngơi, điều chỉnh sức khỏe, các triệu chứng chán ăn mệt mỏi sẽ biến mất. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng chán ăn mệt mỏi vẫn kéo dài có thể dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm khác. Do đó, người bệnh không nên chủ quan trước những dấu hiệu bất thường của cơ thể.
Nguyên nhân gây bệnh
Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh nhưng được chia thành hai nhóm nguyên nhân cơ bản sau:
Do thói quen sinh hoạt
Sự phát triển của xã hội đã khiến nhiều người có lối sống tiêu cực. Tình trạng suy nhược cơ thể phổ biến do ăn uống không điều độ, thiếu chất dinh dưỡng. Ngoài ra còn có những nguyên nhân khác khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn như hoạt động thể thao không lành mạnh, làm việc quá sức, thường xuyên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
Do bệnh lý cơ thể
Hiện nay, chán ăn mệt mỏi có thể được xem là biểu hiện hoặc biến chứng của nhiều bệnh lý nguy hiểm như:
Tiểu đường
Tình trạng mệt mỏi do bệnh tiểu đường có những biểu hiện cơ bản như cơ thể thường xuyên có cảm giác khát nước, đi tiểu nhiều, khó kiểm soát đường trong cơ thể.
Thiếu máu
Bệnh thiếu máu có nhiều loại và nhiều mức độ biểu hiện khác nhau. Tuy nhiên, quá trình vận chuyển chất oxy và dinh dưỡng để nuôi cơ thể sẽ gặp nhiều khó khăn do tình trạng thiếu máu, dẫn đến các dấu hiệu chán ăn và mệt mỏi.
Các bệnh về gan mật
Việc nạp, hấp thụ và chuyển hóa dinh dưỡng sẽ gặp nhiều khó khăn khi gan mật bị tổn thương, làm suy giảm quá trình đào thải các chất có hại cho cơ thể.
Rối loạn, viêm nhiễm hô hấp
Chán ăn, mệt mỏi không chỉ là nguyên nhân của các bệnh lý phổ biến như rối loạn tiền đình, gan thận hoạt động quá tải… mà còn gây ra tình trạng rối loạn hay viêm nhiễm đường hô hấp. Dấu hiệu của bệnh này thường đi kèm với tình trạng sốt cao, ho, viêm họng… Với các bệnh lý này, dấu hiệu chán ăn mệt mỏi thường bị người bệnh chủ quan, bỏ qua, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, khó điều trị khi phát hiện ra.
Tinh thần không ổn định
Thường xuyên chịu áp lực, căng thẳng, lo lắng, buồn bã khiến người bệnh cảm thấy quá tải, dẫn đến cảm giác mỏi mệt, ăn uống không ngon miệng. Trong một số trường hợp, căng thẳng là nguyên nhân dẫn đến các bệnh về viêm loét dạ dày, tiêu chảy, táo bón…
Người chán ăn mệt mỏi nên ăn gì?
Thực phẩm nên sử dụng
Một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ góp phần ngăn ngừa và điều trị bệnh chán ăn mệt mỏi hiệu quả. Người bệnh cần bổ sung một số dưỡng chất sau:
- Do Vitamin là dưỡng chất quan trọng trong hoạt động cơ thể, người bệnh cần bổ sung đủ lượng Vitamin cần thiết để giảm bớt tình trạng mệt mỏi, tăng cường khoáng chất và sức đề kháng.
- Sắt có chức năng hình thành hồng cầu, cung cấp oxy để nuôi cơ thể. Do đó, người bệnh nên bổ sung đủ lượng sắt trong khẩu phần ăn hàng ngày.
- Thiếu nước là nguyên nhân gây hoa mắt, mỏi mệt, chóng mặt… Vì vậy, mỗi ngày cần uống đủ nước theo trọng lượng cơ thể để có một sức khỏe tốt.
- Nên bổ sung hàu, thịt bò, lợn gà, hoa quả… vào bữa ăn vì đây là những thực phẩm chứa nhiều kẽm, Vitamin B, Vitamin E… có tác dụng kích thích vị giác, khiến bạn ăn ngon miệng hơn.
- Đối với người chán ăn, nên bổ sung các thực phẩm giàu năng lượng như ngũ cốc, trứng, sữa… để có đủ sức khỏe cho quá trình sinh hoạt và làm việc.
Thực phẩm nên hạn chế
Để tăng cường sức khỏe, giảm thiểu bệnh tật, người bệnh chán ăn cần tránh nhóm thực phẩm sau:
- Thức uống có cồn như bia, rượu…
- Các loại nước uống nhiều đường hóa học, có gas.
- Thức ăn nhanh, thực phẩm chứa nhiều axit béo gây tăng cân.
- Tránh các thức ăn có nhiều gia vị, nhất là chua, cay…
Phương pháp điều trị chứng chán ăn mệt mỏi
Các phương pháp phổ biến
Tùy theo từng mức độ của bệnh mà phương pháp điều trị sẽ khác nhau. Nhìn chung, một số phương pháp điều trị bệnh chán ăn mệt mỏi được áp dụng phổ biến hiện nay là sử dụng thuốc (các loại thuốc Tây, thực phẩm chức năng…), bấm huyệt châm cứu, điều chỉnh tâm lý… Để điều trị các bệnh lý nghiêm trọng khác, có thể can thiệp máy móc hoặc các phương pháp phẫu thuật, tiêm chích…
Các triệu chứng chán ăn, mệt mỏi có thể thuyên giảm thông qua thói quen ăn uống và sinh hoạt. Tuy nhiên, khi tình trạng bệnh vẫn tiếp tục kéo dài, người bệnh nên gặp bác sĩ để kịp thời chẩn đoán và điều trị. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh hay các phương pháp không khoa học, dẫn đến những biến chứng khó kiểm soát, khiến bệnh trở nặng hơn.
Thay đổi lối sống hàng ngày
Để duy trì sức khỏe ổn định, tránh cảm giác chán ăn, mệt mỏi nên áp dụng các biệp pháp sau:
Thường xuyên tập thể dục, chơi các môn thể thao lành mạnh để tăng cường sức khỏe. Giữ tinh thần luôn được thoải mái, chia sẻ cảm xúc với người khác khi gặp tình trạng căng thẳng. Nên có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế thức khuya, không làm việc quá sức. Áp dụng các giải pháp thư giãn để ngủ ngon hơn. Ăn uống khoa học, đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng nhằm tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật. Chỉ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ góp phần ngăn ngừa và điều trị bệnh chán ăn hiệu quả.
Những môn thể thao giảm mệt mỏi
Tập cầu lông
Cầu lông là một bộ môn thể thao giúp cơ thể tiêu hao khá nhiều calo, làm tăng chức năng tuần hoàn máu, tốt cho tim mạch và giảm nguy cơ loãng xương hiệu quả.
Bơi lội
Khi bơi, tất cả các bộ phận trên cơ thể đều hoạt động. Nhất là các động tác bơi ếch, bơi bướm sẽ khiến xương sống lưng hoạt động liên tục, có tác dụng làm giảm sự căng cứng cột sống. Ngoài ra, bơi lội dưới làn nước trong xanh giúp bạn thư giãn, thoải mái, loại bỏ căng thẳng.
Đạp xe đạp
Đạp xe thường xuyên giúp kiểm soát nồng độ cortisol và adrenaline, giúp bạn giảm áp lực, căng thẳng. Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn tập luyện môn đạp xe trong 30 phút. Môn này cũng tốt cho tim mạch.
Yoga
Yoga là một trong những bài tập tăng cường sức khỏe và cải thiện tâm trạng tốt nhất. Không chỉ nâng cao tính linh hoạt cho cơ thể và giúp cơ bắp dẻo dai, yoga còn khiến người tập luôn có cân nặng ổn định. Nhiều nghiên cứu khẳng định tập yoga giúp bạn cảm thấy bình tĩnh, trầm tính hơn trong cuộc sống.
Quỳnh Trang
Nguồn tham khảo: Tổng hợp