Tổn thương dây chằng chéo trước với nhiều hình thái: tổn thương không hoàn toàn, tổn thương hoàn toàn hoặc bong chỗ bám, dựa theo mức độ tổn thương của dây chằng và mức độ lỏng gối, người ta chia thành các mức độ nhau sau:
- Độ 1: dây chằng bị giãn, gối còn vững.
- Độ 2: dây chằng đứt một phần, gối bắt đầu mất vững (lỏng gối vừa).
- Độ 3: dây chằng đứt hoàn toàn, gối lỏng lẻo.
Trên thực tế, tổn thương độ 1 thường ít gặp, chủ yếu là tổn thương độ 2 và độ 3.
Biểu hiện lâm sàng:
Sưng và đau vùng gối: Bệnh nhân có thể cảm nhận được tiếng “rắc” ngay khi chấn thương. Sau đó gối sưng đau và hạn chế vận động. Dù bệnh nhân có điều trị hay không thì tình trạng sưng đau dần cũng tự hết.
Lỏng gối:
- Bệnh nhân có cảm giác chân yếu khi đi lại;
- Khó khăn khi đứng trụ một chân bên gối lỏng;
- Khi chạy nhanh có cảm giác ríu chân, dễ vấp ngã;
- Khi đi nhanh trên đường không bằng phẳng, dễ có cảm giác trẹo gối;
- Lên cầu thang cảm giác không thật chân, khó khăn khi đi xuống dốc hoặc bước xuống cầu thang.
Teo cơ: Đùi bên chấn thương nhỏ dần do teo cơ, do đó chân càng ngày càng yếu, nhất là khi cơ đùi teo nhiều. Teo cơ dễ xảy ra ở những người ít hoạt động như dân văn phòng, học sinh… Tuy nhiên với vận động viên thể thao, triệu chứng lỏng gối thường biểu hiện không rõ ràng vì cơ đùi rắn chắc làm cho gối vững giả tạo mặc dù dây chằng chéo trước đã đứt hoàn toàn.
Hậu quả của tổn thương dây chằng chéo trước:
Khi dây chằng chéo trước bị đứt, quan hệ động học giữa xương đùi và xương chày thay đổi, sự phân phối và truyền lực từ đùi xuống cẳng chân không bình thường, từ đó dẫn đến hai tổn thương thứ phát là rách sụn chêm thứ phát và thoái hóa khớp gối.
- Tổn thương sụn chêm thứ phát: Sụn chêm trong lúc đầu có thể còn nguyên vẹn và gắn chặt vào mâm chày. Do tổn thương dây chằng chéo trước, mâm chày bị trượt ra trước kéo theo sụn chêm, làm cho phần sau của sụn chêm bị kẹt và nghiền dưới lồi cầu trong xương đùi, đặc biệt khi gối gấp, lâu dần dẫn đến rách sừng sau. Sự lặp đi lặp lại của hiện tượng này có thể làm cho đường rách lan rộng thêm ra sừng trước và sừng giữa của sụn chêm. Hiện tượng này cũng có thể gặp ở sụn chêm ngoài nhưng ít hơn vì sụn chêm ngoài di động hơn so với sụn chêm trong.
- Tổn thương thoái hóa khớp: Mất vai trò của dây chằng chéo trước, động học của khớp gối thay đổi theo hướng bất thường. Nếu sự thay đổi này kéo dài, sụn khớp rất dễ bị tổn thương, hay gặp nhất là nhanh mòn, bong vỡ lớp sụn, dẫn đến hậu quả là bệnh cảnh của thoái hóa khớp gối sau chấn thương.