Chấn thương dây chằng chéo sau chỉ chiếm 5-10% các trường hợp tổn thương về dây chằng khớp gối nhưng thường khó chẩn đoán hơn. Chính vì vậy, việc nắm rõ các dấu hiệu đứt dây chằng chéo sau sớm rất quan trọng để có cách xử lý kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
1. Chấn thương dây chằng chéo sau là gì?
Dây chằng chéo sau (Posterior Cruciate Ligament – PCL) nằm ở trung tâm khớp gối, ngay phía sau của dây chằng chéo trước (Anterior Cruciate Ligament – ACL). Hai dây chằng này bắt chéo nhau theo hình chữ “X”, khi xương chày chuyển động xoay vào phía trong, chúng sẽ căng ra và cuốn vào nhau.
Dây chằng chéo sau khỏe hơn dây chằng chéo trước, bởi cấu trúc của nó gồm hai bó sợi dày chạy từ trước ra sau bám ở diện sau gai trên mâm chày và ở mặt sau ngoài của lồi cầu trong. Dây chằng chéo sau có nhiệm vụ làm vững gối, chống lại di lệch ra sau của xương chày so với xương đùi, ngăn cản dấu hiệu ngăn kéo sau của xương chày. Chính tổ hợp liên kết vững chắc này giúp chúng ta thực hiện nhiều động tác như chạy, nhảy, trèo, leo…
Chấn thương dây chằng chéo sau bao gồm các dạng giãn, rách hoặc đứt (đứt một phần hoặc có thể đứt hoàn toàn). Đứt dây chằng chéo sau có thể gây tổn thương từ nhẹ đến nặng, chia theo các cấp độ:
- Cấp I: rách một phần dây chằng chéo sau.
- Cấp II: dây chằng bị rách một phần, lỏng hơn so với cấp I.
- Cấp III: dây chằng bị rách hoàn toàn, đầu gối trở nên lỏng lẻo.
- Cấp IV: dây chằng chéo sau tổn thương cùng với dây chằng khác ở đầu gối, dập xương, rách sụn chêm…
2. Dấu hiệu đứt dây chằng chéo sau
Ở giai đoạn ngay sau khi chấn thương vừa xảy ra, đứt dây chằng chéo sau biểu hiện bằng các triệu chứng:
- Đau từ nhẹ đến trung bình.
- Sưng gối.
- Khớp gối bị cứng do sưng nề.
- Đi lại khó khăn.
Sau một thời gian, tổn thương dẫn đến:
- Cảm giác lỏng lẻo, không vững ở gối.
- Phần đùi hơi teo lại, đầu trên cẳng sau bị trượt ra sau bất thường.
- Cảm giác đau có thể trầm trọng và hoạt động của khớp gối ngày càng giảm sút.
- Người bệnh không thể đi lại bình thường.
- Khớp gối chứa dịch viêm, bị thoái hóa.
> Tìm hiểu thêm: Lỏng khớp gối là gì? Điều trị như thế nào mới hiệu quả?
3. Nguyên nhân gây đứt dây chằng chéo sau
Các nguyên nhân phổ biến gây chấn thương dây chằng chéo sau bao gồm:
- Do lực tác động trực tiếp đập vào mặt trước của cẳng chân, cẳng chân được đẩy thật mạnh về phía sau, người bệnh trong tư thế ngồi hoặc khuỵu chân.
- Chấn thương đầu gối do tai nạn giao thông (tai nạn do thắng gấp, hãm phanh đột ngột).
- Chấn thương do chơi các môn thể thao như bóng đá, bóng chày hoặc trượt tuyết.
- Kéo hoặc giãn dây chằng quá mức.