Đá là một loại khoáng vật có lịch sử hình thành riêng biệt và được các nhà khoa học phân ra theo các nhóm như đá mắc ma, đá trầm tích, đá biến chất,…Tất cả đều được đặt theo nguồn gốc và xuất hiện của loại đá đó trong tự nhiên. Qua những quá trình thay đổi địa chất lâu dài, đá được hình thành cũng như biến đổi từ dạng này sang đến dạng khác như: Đá magma được hình thành khi dung nham đông nguội trên bề mặt hoặc kết tinh ở bên dưới sâu. Các đá trầm tích được hình thành từ quá trình lắng đọng vật liệu, rồi sau đó nén ép thành đá. Trong khi đá biến chất thì có thể hình thành từ các loại đá, đá trầm tích hay các loại đá biến chất có trước dưới tác động của nhiệt độ và áp suất.
Từ lâu, con người đã biết sử dụng đá như một loại nguyên vật liệu trong việc xây dựng thành các công trình hết sức kiên cố và chắc chắc. Hiện nay, nhờ có khoa học công nghệ phát triển đá là một trong những nguyên vật liệu không thể thiếu cho việc xây dựng một công trình và được gọi là đá xây dựng. Đá xây dựng được phân loại ra làm nhiều loại khác nhau dựa theo tính chất và đặc điểm riêng – có thể phân ra làm 2 loại là đá tự nhiên và đá nhân tạo.
Vậy chúng ta có thể hiểu, đá xây dựng là những loại đá được sử dụng hay có thể ứng dụng vào các công trình xây dựng với các mục đích khác nhau và bằng cách này hay cách khác. Nhờ có khoa học kỹ thuật, cho nên đá được khai thác và chế biến thành các loại đá xây dựng khác nhau nhằm phục vụ nhu cầu xây dựng.
Đá khối là đá tự nhiên được khai thác từ các mỏ đá granit, đá gabro, đá bazan, đá quăczit, đá hoa, đá phiến,đá vôi, đá dolomit,… bằng phương pháp cắt dây kim cương hoặc cưa đĩa hoặc các phương pháp khác tại moong khai thác tạo ra sản phẩm có các mặt phẳng dạng khối và thể tích ≥ 0,5m3.
Quy trình tạo nên sản phẩm đá xây dựng
1. Chọn và xử lý đá.
– Đá tự nhiên có độ cứng trung bình, có thể dùng đục và búa, có khả năng làm màu nhân tạo (nhưng thông thường người chơi hay thích để màu tự nhiên của đá), màu sắc đá phong phú từ trắng, hồng, đến vàng đôi khi có màu xanh như cẩm thạch.
– Từ 1 khối đá nguyên khối, người thợ điêu khắc tiến hành xẻ đá thành những khối nhỏ, tùy vào mục đích sử dụng và mặt cắt của đá mà xẻ cho phù hợp.
2. Tạo hình cho đá.
– Quá trình ra phôi được thực hiện bài bản, như: tìm mặt phẳng để tạo chân đế, xác định điểm chuẩn tạo hình. Khi xác định được mặt phẳng và các điểm, thợ đá tiến hành vẽ phác thảo trên giấy, sau đó vẽ lên mặt đá hoặc in trực tiếp lên tảng đá. Với những sản phẩm khó, có giá trị nghệ thuật cao, người thợ phải vẽ phác thảo và làm phôi bằng đất sét trước, khi đạt yêu cầu họ mới làm chính thức. Theo bản vẽ phác thảo, người thợ tiến hành đục phôi, tạo hình sản phẩm.
Khi phôi hoàn thành, người thợ sẽ làm các chi tiết để hoàn thiện sản phẩm, như: chạm hình nét, trang trí hoa văn, mài, đánh bóng sản phẩm. Với người thợ, ở công đoạn này, việc quan trọng nhất là chạm hình nét và trang trí. Công đoạn thực hiện chi tiết thể hiện kỹ thuật chạm khắc đá và đôi tay vàng của người thợ. Ngoài quy trình chung cho tất cả các sản phẩm, thì mỗi loại sản phẩm lại có yêu cầu kỹ thuật cụ thể.
– Các khối đá được chạm khắc (tạo họa tiết bề mặt) hay trỗ (tạo họa tiết có độ sâu và xuyên qua bề mặt). Đôi khi người thợ điêu khắc còn áp dụng kĩ thuật khảm vỏ trứng, khảm đồng, khảm trai hay vỏ ốc vào bề mặt đá. Tùy vào mục đích sản xuất mà khối đá đá có nhiều dạng: dạng nguyên khối, dạng ghép mảnh.
-Đối với các sản phẩm như tượng đòi hỏi người thợ phải có tay nghề cao, tỉ mỉ trong việc tạo hình bức tượng. Tượng đẹp hay xấu phụ thuộc vào quá trình này rất nhiều.
– Làm sạch khối đá bằng nước khi vừa được gia công sau đó đưa vào đánh nhám cho bóng cho mềm mại.Việc làm sạch bằng nước này nhằm loại bỏ các chi tiết thừa, lộ rõ các họa tiết bề mặt và làm sạch sản phẩm để chuẩn bị cho giai đoạn nhuộm màu, làm bóng.
3. Nhuộm màu, đánh bóng và hoàn thiện sản phẩm.
– Để sản phẩm có màu sắc đẹp, đôi khi người thợ phải nhuộm đá bằng phẩm màu kết hợp với bã chè xanh, xi đánh giày màu nâu, màu chàm… Bí quyết để có màu đẹp phụ thuộc vào việc pha màu, tạo nhiệt độ và dùng độ đậm nhạt của màu. Sản phẩm hoàn thiện cần trải qua nhiều công đoạn, nhờ bàn tay tài năng, kinh nghiệm của người thợ.
– Công đoạn mài, rửa, đánh bóng bằng tay thường do thợ phụ làm, đa số là phụ nữ.
– Công việc hoàn thiện sản phẩm đều do các thợ chính của công ty CNC Stone với nhiều năm kinh nghiệm tiến hành, đây là giai đoạn chỉnh sửa các chi tiết của sản phẩm một cách chính xác và chuyên chú nhất của toàn bộ quy trình.