Trong quá trình phát triển đô thị và nông thôn, việc quy hoạch và cấp phép xây dựng đã trở thành một phần quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững. Tuy nhiên, không phải loại đất nào cũng có thể được cấp phép xây dựng. Bài viết này sẽ tìm hiểu thế nào là đất không được phép xây dựng và chi tiết về các trường hợp không được cấp phép xây dựng. Những thông tin sắp trình bày sẽ giúp người dân và các nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về những giới hạn và hạn chế trong việc sử dụng đất.
Theo quy định, thế nào là đất không được phép xây dựng?
Hiện tại, pháp luật không đưa ra quy định cụ thể về các loại đất bị nghiêm cấm xây dựng. Tuy nhiên, đối với đất đã được quy hoạch, quy định về xây dựng vẫn phải tuân theo nguyên tắc được đề ra trong pháp luật. Điều 6 khoản 1 của Luật Đất đai năm 2013 đặt ra nguyên tắc cơ bản về việc sử dụng đất, đòi hỏi phải tuân thủ theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và phải đảm bảo mục đích sử dụng đất.
Vì vậy, đối với một số loại đất không có mục đích sử dụng làm đất ở hoặc xây dựng, nếu bạn muốn xây dựng trên những loại đất này, bạn cần thay đổi mục đích sử dụng đất và có sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền.
Khoản 3 của Điều 12 trong Luật Xây dựng năm 2014 nêu rõ các hành vi bị nghiêm cấm, bao gồm việc xác định đất không được phép xây dựng. Cụ thể, quy định về loại đất không được phép xây dựng bao gồm:
- Xây dựng công trình trong những khu vực đang cấm xây dựng.
- Xây dựng công trình vi phạm hành lang bảo vệ của các công trình quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, khu di tích lịch sử – văn hóa và các khu vực khác có quy định từ pháp luật.
- Xây dựng công trình trên khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống, trừ trường hợp xây dựng để khắc phục những hiện tượng trên.
Việc sử dụng đất đòi hỏi phải tuân thủ theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đảm bảo mục đích sử dụng đất (Nguồn: Accgroup)
Giải đáp: Khi nào thu hồi sổ đỏ, sổ hồng đã cấp?
Những quy định về xây dựng công trình nhà ở dựa trên mục đích sử dụng đất
Theo quy định phân loại đất theo mục đích sử dụng tại Điều 3 của Luật Đất đai năm 2013, chia thành hai nhóm chính: đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp. Cụ thể:
Đất nông nghiệp được sử dụng bởi hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư, không được phép xây dựng công trình, ngoại trừ trường hợp xây dựng công trình tạm thời như lán trại để phục vụ cho hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, đất nông nghiệp có thể được phép xây dựng công trình với mục đích công ích trong các trường hợp sau:
- Xây dựng các công trình phục vụ công cộng của xã, phường, thị trấn, bao gồm các công trình văn hóa, vui chơi, giải trí công cộng, thể dục thể thao, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa địa và các công trình công cộng khác theo quy định của UBND cấp tỉnh.
- Bồi thường đất cho người sở hữu đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng.
- Xây dựng những công trình nhà tình nghĩa, nhà tình thương.
Về các loại đất thuộc hệ thống rừng như đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất làm muối, đất mặt nước…, việc xây dựng công trình nhà ở sẽ không được phép thực hiện. Bất kỳ hành vi xây dựng nhà trên những loại đất này đều bị coi là vi phạm pháp luật, và sẽ bị áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định.
Đối với các loại đất phi nông nghiệp, việc xây dựng các công trình nhà ở phụ thuộc vào từng quy định cụ thể dành riêng cho từng loại đất phi nông nghiệp. Tuy nhiên, đối với đất được sử dụng cho mục đích quốc phòng và an ninh, sẽ áp dụng theo quy chế riêng được quy định.
Đất nông nghiệp có thể được phép xây dựng công trình với mục đích công ích (Nguồn: Luatsux)
Cập nhật mới nhất quy định về các trường hợp không được cấp phép xây dựng
Không được xây dựng công trình nhà ở trên đất nông nghiệp
Hiện nay, theo quy định tại Điều 10 của Luật Đất đai, nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau:
- Đất dùng cho việc trồng cây hàng năm, bao gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác
- Đất dành cho việc trồng cây lâu năm
- Đất rừng được sử dụng cho mục đích sản xuất
- Đất rừng phòng hộ
- Đất rừng có mục đích đặc biệt
- Đất nuôi trồng thủy sản
- Đất đang được khai thác muối
- Đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại công trình nhà khác, nhằm phục vụ mục đích trồng trọt, bao gồm cả các phương thức trồng trọt không trực tiếp trên đất
- Đất xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được phép theo quy định của pháp luật
- Đất dùng cho trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm
- Đất được sử dụng cho việc ươm tạo cây giống, con giống, đất trồng hoa, cây cảnh
Như đã trình bày ở phần trước, việc sử dụng đất phải tuân thủ đúng mục đích sử dụng của từng loại đất cụ thể. Do vậy, việc xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp (thuộc những loại đất trên) sẽ vi phạm quy định pháp luật và sẽ bị xử lý theo các quy định hiện hành.
Không được xây dựng công trình nhà ở trên đất thuộc quy hoạch
Hiện tại, theo quy định tại Khoản 33 của Điều 1 Luật Xây dựng, điều kiện cấp giấy phép xây dựng có thời hạn được quy định như sau: Không cấp giấy phép cho việc xây dựng mới, mà chỉ cấp giấy phép cho việc sửa chữa hoặc cải tạo đối với các công trình xây dựng, bao gồm cả nhà ở riêng lẻ trong các trường hợp sau:
- Khu vực đó đã được quy hoạch phân khu xây dựng hoặc quy hoạch phân khu xây dựng khu chức năng.
- Quy hoạch chi tiết xây dựng khu chức năng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và công bố, nhưng vẫn chưa được thực hiện và chưa có quyết định thu hồi đất từ cơ quan có thẩm quyền.
Đất nằm trong các kế hoạch quy hoạch sẽ không được phép xây dựng mới, mà chỉ được tiến hành sửa chữa hoặc cải tạo công trình đã tồn tại (Nguồn: Luatsux)
Không được xây dựng công trình nhà ở trên đất đang tranh chấp
Theo quy định tại Điều 122 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, biện pháp cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang trong tình trạng tranh chấp được quy định như sau:
Biện pháp khẩn cấp cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp sẽ được áp dụng trong quá trình giải quyết vụ án, có căn cứ thể hiện người đang sở hữu hoặc kiểm soát tài sản đang bị tranh chấp đã thực hiện hành vi tháo gỡ, lắp ghép, hoặc xây dựng thêm, hoặc có các hành vi khác làm thay đổi hiện trạng của tài sản đó.
Do vậy, biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm thay đổi hiện trạng sẽ áp dụng đối với trường hợp tranh chấp về đất. Trong trường hợp này, việc xây dựng thêm làm cho thay đổi hiện trạng của tài sản đất sẽ không được phép.
Như vậy, việc tìm hiểu về các trường hợp không được cấp phép xây dựng là vô cùng quan trọng. Những kiến thức này giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về việc quy hoạch và sử dụng đất một cách hiệu quả và bền vững. Việc tuân thủ các quy định về cấp phép xây dựng và sử dụng đất là một phần quan trọng trong việc đảm bảo phát triển bền vững, bảo vệ tài nguyên đất và môi trường sống.
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn trực tiếp của Pro Agent.
Xem thêm:
Quy định về thủ tục thu hồi sổ đỏ cấp sai mục đích sử dụng
Mua đất chưa có sổ đỏ có được phép công chứng hay không?