Tiểu không tự chủ ở nam giới là tình trạng phổ biến, gây ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, sinh hoạt hàng ngày. Thậm chí, đây còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số vấn đề bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, ngay khi nhận thấy triệu chứng bất thường, người bệnh nên trao đổi sớm với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời, tránh dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.
Tiểu không tự chủ ở nam giới là gì?
Tiểu không tự chủ ở nam giới là tình trạng són nước tiểu bất thường do bàng quang bị mất kiểm soát, không có khả năng trữ nước hoặc đào thải như bình thường. Đây không phải là một căn bệnh mà thường là triệu chứng của các vấn đề bệnh lý tiềm ẩn khác. (1)
Đối với nam giới, tình trạng này xảy ra rất phổ biến, đặc biệt là ở những người lớn tuổi. Tùy vào từng nguyên nhân, tiểu không kiểm soát có thể chỉ xuất hiện tạm thời hoặc kéo dài dai dẳng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sinh hoạt hàng ngày.
Đặc biệt, nam giới gặp phải tình trạng này thường có tỷ lệ trầm cảm cao hơn, giảm khả năng tham gia vào các hoạt động do cảm xúc bị tác động tiêu cực.
Nguyên nhân tiểu không tự chủ ở nam giới
Tình trạng tiểu không kiểm soát ở nam thường xuất phát từ các nguyên nhân bệnh lý thường gặp như sau: (2)
- Ho mạn tính.
- Táo bón.
- Béo phì.
- Nhiễm trùng bàng quang.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Tắc nghẽn đường tiết niệu.
- Cơ bàng quang hoặc sàn chậu yếu.
- Tổn thương, rối loạn thần kinh gây cản trở các tín hiệu kiểm soát bàng quang.
- Phì đại tuyến tiền liệt.
- Ung thư tuyết tiền liệt.
Ngoài ra, thói quen sinh hoạt, ăn uống không lành mạnh cũng có khả năng dẫn đến chứng tiểu không kiểm soát ở nam giới, chẳng hạn như: hút thuốc, uống rượu bia, không vận động thể chất.
Các yếu tố nguy cơ
- Tuổi tác: Khi tuổi càng cao, những thay đổi về thể chất sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chứa và đào thải nước tiểu, đặc biệt là khi các cơ trong niệu đạo, bàng quang dần bị lão hóa. Ngoài ra, một số vấn đề bệnh lý do tuổi tác cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiểu không kiểm soát.
- Ít hoạt động thể chất: Thói quen lười vận động sẽ làm tăng nguy cơ tăng cân và giảm sức mạnh tổng thể, từ đó có thể khiến các triệu chứng tiểu không kiểm soát trở nên trầm trọng hơn.
- Béo phì: Thừa cân sẽ gây áp lực lên bàng quang, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng kiểm soát quá trình đào thải nước tiểu.
- Tiền sử bệnh: Ung thư tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt, tiểu đường và các phương pháp điều trị đi kèm có thể dẫn đến chứng tiểu không tự chủ ở nam giới tạm thời hoặc vĩnh viễn.
- Các vấn đề liên quan đến thần kinh: Các bệnh như Parkinson, Alzheimer và đa xơ cứng có thể ảnh hưởng đến tính chính xác của tín hiệu truyền từ não bộ đến bàng quang, đường tiết niệu, gây chứng tiểu không kiểm soát.
- Dị tật bẩm sinh: Dị tật bẩm sinh liên quan đến đường tiết niệu cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng tiểu không tự chủ.
Triệu chứng tiểu không tự chủ ở nam
Triệu chứng tiểu không tự chủ ở nam giới sẽ khác nhau tùy vào từng loại, cụ thể như sau: (3)
1. Tiểu gấp không kiểm soát
Loại tiểu không tự chủ này chủ yếu do bàng quang hoạt động quá mức, triệu chứng bao gồm:
- Cảm giác buồn tiểu xuất hiện đột ngột, phải vội vàng vào nhà vệ sinh và đôi khi không kịp phản ứng.
- Không kiềm chế được nước tiểu thải ra ngoài.
- Tiểu trong lúc ngủ.
- Một số trường hợp cần đi tiểu ngay cả khi chạm vào nước hoặc ở trong môi trường nhiệt độ thấp.
2. Tiểu không kiểm soát khi gắng sức
Đây là tình trạng tiểu không kiểm soát do cử động nhanh hoặc tác động từ một số hoạt động thể chất. Triệu chứng dễ nhận biết là hiện tượng nước tiểu bị rò rỉ khi ho, hắt hơi, cười, đi bộ, nâng vật nặng, tập thể dục…
3. Tiểu không kiểm soát do tràn đầy
Đây là loại tiểu không tự chủ rất phổ biến ở nam giới. Tình trạng này xảy ra khi bạn quang chứa quá nhiều nước tiểu, tràn ra ngoài gây rò rỉ. Một số triệu chứng dễ nhận biết bao gồm:
- Cần đi tiểu thường xuyên, cả ngày và đêm.
- Khó tiểu.
- Dòng nước tiểu yếu.
- Cảm giác bàng quang luôn đầy ngay cả khi vừa đi tiểu.
- Căng tức vùng bụng dưới.
4. Tiểu không kiểm soát hỗn hợp
Loại tiểu không tự chủ này không xuất phát từ một nguyên nhân chính xác. Do đó, triệu chứng gặp phải có thể bao gồm tất cả các các dấu hiệu ở những nhóm trên.
Bài viết liên quan: Tiểu không tự chủ ở nữ giới: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị
Tiểu không kiểm soát ở nam giới có nguy hiểm không?
Không chỉ gây ảnh hưởng đến tâm lý, sinh hoạt hàng ngày, chứng tiểu không tự chủ ở nam giới có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề bệnh lý nguy hiểm như nhiễm trùng, ung thư tuyến tiền liệt… Ngoài ra, nếu tình trạng không được điều trị sớm có thể dẫn đến hai biến chứng nghiêm trọng như sau: (4)
- Các vấn đề về da liễu: phát ban, lở loét…
- Nhiễm trùng đường tiết niệu.
Phương thức chẩn đoán tiểu không kiểm soát ở nam giới
Đối với tình trạng tiểu không kiểm soát ở nam giới, trước tiên bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra tiền sử bệnh và khám sức khỏe để xác định vấn đề cơ bản. Sau đó, một số xét nghiệm bổ sung có thể được thực hiện để tìm hiểu chính xác nguyên nhân, bao gồm:
- Kiểm tra trực tràng kỹ thuật số: Đây là kiểm tra giúp bác sĩ phát hiện các dấu hiệu tắc nghẽn bên trong trực tràng, đặc biệt là hiện tượng tuyến tiền liệt phì đại.
- Xét nghiệm chẩn đoán: Bác sĩ có thể sẽ lấy mẫu nước tiểu và máu để xét nghiệm các vấn đề bệnh lý tiềm ẩn.
Cách điều trị tiểu không tự chủ ở đàn ông
1. Thay đổi lối sống
Đây là giải pháp cơ bản đầu tiên cần được thực hiện khi gặp phải chứng tiểu không tự chủ. Một số gợi hữu ích bao gồm:
- Chế độ ăn uống: Việc thay đổi thói quen ăn uống lành mạnh sẽ giúp cơ thể kiểm soát tốt hơn nhu cầu đi vệ sinh. Cụ thể, thay vì tiêu thụ nhiều nước hoặc các loại đồ uống khác cùng lúc, nam giới có thể chia nhỏ để uống đều đặn trong ngày.
- Thực hiện các thói quen có lợi cho bàng quang bao gồm: chủ động đi vệ sinh khi có nhu cầu, không nhịn tiểu, hạn chế uống rượu và các loại đồ uống có chứa caffeine để tránh kích thích bàng quang…
2. Thực hiện các bài tập tăng cường cơ sàn chậu
Thói quen tập thể dục đều đặn sẽ giúp cơ thể duy trì mức cân nặng hợp lý, ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên bàng quang. Trong đó, các động tác liên quan đến cơ sàn chậu thường được bác sĩ khuyến khích vì mang đến nhiều lợi ích tích cực cho cơ, xương cũng như hệ thống đường tiết niệu.
Tùy theo từng tình trạng cũng như yếu tố cơ địa, người bệnh sẽ được chỉ định bài tập phù hợp, đảm bảo đem lại hiệu quả tốt nhất.
3. Điều trị bằng thuốc
- Thuốc kháng Cholinergic: Thuốc kháng Cholinergic, chẳng hạn như Oxybutynin (Ditropan) có thể làm dịu căng thẳng các cơ bàng quang, từ đó cải thiện hiệu quả chứng tiểu không kiểm soát.
- Thuốc chẹn alpha: Thuốc chẹn alpha, chẳng hạn như Tamsulosin (Flomax) được chỉ định sử dụng cho nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt, giúp kiểm soát tình trạng tiểu tiện không tự chủ hoặc tiểu gấp.
- Mirabegron (Myrbetriq): Mirabegron có thể làm giãn cơ bàng quang để tăng khả năng chứa nước đồng thời làm sạch nước tiểu trong bàng quang sau mỗi lần đi tiểu.
- Tiêm Botulinum loại A (Botox): Phương pháp này được sử dụng để làm dịu cơ bàng quang.
4. Điều trị bằng phẫu thuật
Phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng khi tình trạng tiểu không tự chủ ở nam giới đã tiến triển tới mức nghiêm trọng, không thể cải thiện bằng các phương pháp điều trị nôi khoa. Phẫu thuật chủ yếu áp dụng cho các trường hợp tiểu không kiểm soát do gắng sức rất nặng do hậu quả của phẫu thuật
- Cơ thắt nước tiểu nhân tạo (AUS): Bác sĩ sử dụng một chiếc vòng nhỏ chứa đầy chất lỏng để cấy xung quanh cổ bàng quang, giúp giữ cơ vòng tiết niệu luôn đóng cho đến khi đi tiểu. Khi sẵn sàng đi vệ sinh, người bệnh chỉ cần nhấn van được đặt dưới da để nước tiểu chảy ra.
Biện pháp phòng ngừa tiểu không tự chủ ở nam giới
Chứng tiểu không tự chủ ở nam giới hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng cách ngăn chặn các yếu tố nguy cơ, ngoại trừ tuổi tác và một số vấn đề liên quan đến thần kinh. Những giải pháp hữu ích có thể tham khảo bao gồm:
- Xây dựng một chế ăn uống lành mạnh, cân bằng, kết hợp tập thể dục đều đặn và duy trì mức cân nặng hợp lý: Đây đều là những giải pháp cơ bản, đơn giản để giúp giảm áp lực lên bàng quang, hạn chế tối đa hiện tượng tiểu không kiểm soát.
- Ngăn ngừa táo bón: Táo bón và một số vấn đề bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa có khả năng làm tăng nguy cơ mắc chứng tiểu không kiểm soát ở nam giới. Vì vậy, ngay khi nhận thấy triệu chứng bất thường, người bệnh nên tập trung điều trị dứt điểm.
- Điều trị dứt điểm bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng bàng quang để không gây ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết của cơ thể.
- Tránh tối đa việc tiêu thụ các chất gây kích ứng: Rượu và đồ uống chứa caffeine có thể kích thích hoạt động của bàng quang, theo thời gian sẽ dẫn đến chứng tiểu không tự chủ.
- Thực hiện các bài tập tăng cường cơ sàn chậu một cách thường xuyên để giữ cho cơ, xương luôn khỏe mạnh, giúp kiểm soát tốt quá trình tiểu tiện của cơ thể.
Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu của Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm.
Nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh, Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Cùng với các tên tuổi TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, Thầy thuốc ưu tú TS.BS Nguyễn Thế Trường Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân Cương, BS.CKII Đinh Cẩm Tú, BS.CKII Ngô Đồng Dũng, BS.CKII Võ Thị Kim Thanh ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…
Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về thận, đường tiết niệu, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Với hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực; Phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; Cùng với khu nội trú và dịch vụ cao cấp 5 sao… Trung tâm Tiết niệu Thận học nổi bật với các dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị tất cả các bệnh lý đường tiết niệu. Từ các thường gặp cho đến các cuộc đại phẫu thuật kỹ thuật cao.
Có thể kể đến phẫu thuật nội soi sỏi thận, ghép thận, cắt bướu bảo tồn nhu mô thận; cắt thận tận gốc; cắt tuyến tiền liệt tận gốc; cắt toàn bộ bàng quang tạo hình bàng quang bằng ruột non; cắt tuyến thượng thận; tạo hình các dị tật đường tiết niệu… Chẩn đoán – điều trị nội khoa và ngoại khoa tất cả các bệnh lý.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:
- Gọi tổng đài 0287 102 6789 – 093 180 6858 (TP HCM) hoặc 024 3872 3872 – 024 7106 6858 (Hà Nội) để đăng ký lịch hẹn khám bệnh riêng với chuyên gia, thông qua nhân viên chăm sóc khách hàng.
- Đăng ký hẹn khám bệnh với bất kỳ bác sĩ nào mà mình tin tưởng tại đường link: https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/
- Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoặc Fanpage Tiết niệu – Nam học BVĐK Tâm Anh
- Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Tâm Anh.
Trên đây là tổng hợp tất cả các thông tin chi tiết liên quan đến chứng tiểu không tự chủ ở nam giới. Hy vọng với những chia sẻ này, người bệnh đã có thêm nhiều cập nhật hữu ích để chủ động phòng ngừa, theo dõi và điều trị hiệu quả.