Não úng thủy (tên tiếng Anh là Hydrocephalus) là kết quả của việc gián đoạn, mất cân bằng giữa sự hình thành, lưu thông dòng chảy hoặc hấp thu dịch não tủy. Nói cách khác đó là tình trạng tích tụ quá nhiều dịch não tủy trong não thất do rối loạn các quá trình sản xuất, lưu thông và hấp thụ.
Não úng thủy có thể là một tình trạng cấp tính hoặc mãn tính xảy ra trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. Các hình thức khác nhau của bệnh bao gồm thể tắc nghẽn, thể thông và thể não úng thủy áp lực bình thường.
2. Triệu chứng của não úng thủy
2.1. Trẻ từ 0-1 tuổi
Ở trẻ nhỏ do các khớp sọ chưa đóng kín nên triệu chứng dễ thấy nhất đó là kích thước của đầu tăng lên nhanh bất thường, da đầu trẻ mỏng và sáng bóng. Ngoài ra thóp trước cũng giãn rộng và căng, đường khớp sọ giãn rộng có thể sờ thấy thóp trước liền với thóp sau, các mạch máu dưới da đầu cũng giãn to hơn bình thường. Mất dấu hiệu mạch đập, trán trẻ rất rộng. Mắt thường ở tư thế nhìn xuống tạo nên dấu hiệu “mặt trời lặn”.
2.2. Ở trẻ lớn
Ở trẻ lớn hơn, các khớp sọ đã đóng kín một phần nên dấu hiệu đầu to sẽ khó nhận biết. Tuy nhiên ở những trẻ đến khám muộn thường mang theo một cái đầu to kỳ quái. Các triệu chứng não úng thủy thường là:
- Vòng đầu tăng trên 2 độ lệch chuẩn, có thể thấy dấu hiệu vỏ bình vỡ ;
- Dễ kích thích, khó chịu, mệt mỏi, chán ăn, nôn mửa nhiều vào buổi sáng;
- Dấu hiệu nhức đầu là dấu hiệu nổi bật, trẻ thường đau đầu nhiều vào buổi sáng kèm nôn;
- Mờ mắt có thể có hội chứng não giữa (Parinaud syndrome), phù gai thị có thể teo gai thị, nhìn đôi do liệt dây thần kinh số VI (do tăng áp lực nội sọ nghiêm trọng);
- Thay đổi dáng đi, rối loạn điều phối;
- chậm phát triển tâm thần – vận động;