Trước khi tìm hiểu tại sao gập ngón tay bị đau, chúng ta cần nắm sơ lược về cấu trúc giải phẫu của khớp ngón tay. Theo đó, khớp ngón tay là vị trí 2 xương ngón tay tiếp xúc với nhau và cũng là nơi mà xương ngón tay tiếp xúc với xương bàn tay. Ở điều kiện bình thường, chúng ta 14 khớp ngón tay ở mỗi bàn tay, trong đó bao gồm 2 khớp ở ngón cái và 3 khớp ở các ngón còn lại. Cấu trúc của khớp ngón tay tương đối phức tạp, bên cạnh cấu trúc xương còn bao gồm hệ thống dây thần kinh, cơ, gân cơ và dây chằng liên kết chặt chẽ với nhau để ngón tay có thể cử động linh hoạt và chuẩn xác. Vậy tại sao khớp ngón tay bị đau?
1.1. Chấn thương
Chấn thương là nguyên nhân hàng đầu khiến khớp ngón tay bị đau. Các dạng chấn thương ở vị trí này bao gồm:
- Căng kéo gây giãn hay rách cơ và gân cơ;
- Bong gân gây giãn hay rách dây chằng;
- Nứt hoặc gãy xương ngón tay;
- Trật khớp: Các khớp ngón tay lệch khỏi vị trí giải phẫu.
Bên cạnh đau khớp ngón tay, các triệu chứng do chấn thương gây ra rất đa dạng và phụ thuộc vào cơ chế cũng như mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Đặc biệt, biểu hiện đau khớp ngón tay sẽ tăng lên khi cử động, đặc biệt là khi thực hiện động tác gập ngón.
1.2. Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là dạng bệnh lý tự miễn dẫn đến viêm ở nhiều khớp, trong đó bao gồm các khớp ngón tay. Bệnh lý này thường khởi phát với triệu chứng sưng đau ở các khớp nhỏ như khớp cổ tay hay ngón tay, sau đó tiến triển đến các khớp lớn hơn.
Trong đó, những triệu chứng của viêm khớp dạng thấp ở các khớp ngón tay bao gồm:
- Đau khớp ngón tay ở 1 hay cả 2 bàn tay;
- Cứng khớp, đặc biệt là vào buổi sáng.
1.3. Viêm xương khớp
Khớp ngón tay bị đau có thể là biểu hiện của bệnh lý viêm khớp hay thoái hóa khớp. Bệnh lý này liên quan đến quá trình lão hóa của cơ thể, xảy ra khi lớp sụn khớp bị bào mòn kết hợp với các thay đổi ở xương ngón tay theo thời gian. Lưu ý: Viêm xương khớp ảnh hưởng đến tất cả các khớp trên cơ thể, bao gồm cả các khớp ngón tay. Trong đó chủ yếu là các khớp bàn-ngón tay và khớp liên đốt gần hoặc sưng viêm ở phần nền ngón cái.
Các triệu chứng của viêm khớp ngón tay bao gồm:
- Sưng khớp;
- Đau khớp ngón tay;
- Cứng khớp buổi sáng, gập ngón tay bị đau;
- Khớp giảm linh hoạt và hạn chế tầm vận động;
- Các cơ xung quanh bị yếu;
- Vận động hay gập ngón tay tạo ra tiếng động.
1.4. Một số nguyên nhân khác
- Thiếu hụt Canxi: Thiếu Canxi nghiêm trọng là một trong những nguyên nhân dẫn đến loãng xương, bao gồm cả các khớp ngón tay. Khi đó, phần xương ngón tay kém chắc khỏe và hình thành gai xương sẽ gây ra triệu chứng tê, cứng và đau khớp ngón tay;
- Loạn dưỡng cơ: Đây là một bệnh di truyền khiến các sợi cơ bị tổn thương, hệ quả là phần xương khớp cũng suy yếu theo và dẫn đến tình trạng các khớp ngón tay bị đau. Bệnh lý này tập trung chủ yếu ở giai đoạn trung niên và cao tuổi và ở nữ phổ biến hơn nam;
- Hội chứng ống cổ tay: Bệnh lý này phổ biến ở người làm những công việc cần thao tác ngón tay liên tục, như nhân viên văn phòng làm việc với bàn phím và chuột máy vi tính trong thời gian dài. Cơ chế gây ra hội chứng này là dây thần kinh bị chèn ép khi đi qua ống cổ tay bị hẹp, từ đó ảnh hưởng đến ngón tay cái và 3 ngón tay giữa với triệu chứng đau, tê, sưng ngón tay, đồng thời khó cầm nắm đồ vật do khớp ngón tay bị cứng;
- Hội chứng De Quervain: Đặc trưng bởi tình trạng sưng viêm gây đau ở các gân phía ngoài cổ tay khi hoạt động quá mức. Triệu chứng bao gồm đau khớp cổ tay, cẳng tay và đau các khớp ở ngón tay cái.