Theo BS.CKI Trần Lâm Khoa, Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP HCM, thai thụ tinh trong ống nghiệm có quá trình thụ tinh khác biệt với thai tự nhiên, nhưng cơ chế hình thành phôi, nuôi phôi và phát triển trong tử cung diễn ra hoàn toàn bình thường.
Nhiều gia đình quan niệm thai thụ tinh trong ống nghiệm là thai quý, thai hiếm nên muốn sinh mổ để đảm bảo việc sinh nở thuận lợi nhất, “mẹ tròn con vuông”. Tuy nhiên, thai thụ tinh trong ống nghiệm vẫn hoàn toàn có thể sinh thường nếu sức khỏe của mẹ và tình trạng thai nhi đảm bảo, không phải chỉ định bắt buộc phải mổ.
“Chuyển dạ sinh thường người mẹ không phải chịu đau đớn nhiều, em bé sinh theo đường tự nhiên đã được khoa học chứng minh hệ hô hấp và đường ruột tốt hơn. Việc mổ lấy thai nên có chỉ định của bác sĩ, gia đình có thai quý không nên chủ động xin mổ lấy thai sớm, mổ nhiều lần có thể ảnh hưởng sức khỏe chính bản thân phụ nữ”, bác sĩ Lâm Khoa lý giải.
Tại BVĐK Tâm Anh, không ít phụ nữ mang thai bằng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hay IVF chủ động xin mổ lấy thai để đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, lựa chọn phương pháp sinh nào do bác sĩ chỉ định dựa trên quá trình đánh giá thai, sức khỏe người mẹ.
“Một số chị em sức khỏe bình thường nhưng gia đình muốn mổ lấy thai để con chào đời theo ngày, theo giờ. Sau khi được tư vấn nguy cơ sinh mổ, sản phụ đã thay đổi ý định, để chuyển dạ sinh tự nhiên”, bác sĩ Khoa cho biết.
Thực tế là các mẹ bầu có con nhờ phương pháp hỗ trợ sinh sản thường có các vấn đề liên quan hệ thống sinh sản như mắc bệnh viêm nhiễm, u xơ tử cung, có thể gây khó khi chuyển dạ sinh thường, ngoài ra thai thụ tinh trong ống nghiệm thường tăng một số nguy cơ trong thai kỳ như đái tháo đường thai kỳ, tiền sản giật,…do có các bệnh lý nền trước thai kỳ, do đó có nhiều trường hợp thai thụ tinh trong ống nghiệm được chỉ định sinh mổ. Điều này vô tình khiến nhiều gia đình và bản thân sản phụ hiểu lầm rằng cứ mang thai thụ tinh trong ống nghiệm sẽ phải sinh mổ.
Để cân nhắc phương pháp sinh, các bác sĩ cần thăm khám và phán đoán chính xác sức khỏe của mẹ và chất lượng của nhau thai, nước ối, xem xét quá trình chuyển dạ. Khi đủ các điều kiện, mẹ bầu thụ tinh trong ống nghiệm được chỉ định theo dõi sinh thường. Các trường hợp phát hiện bất thường ở mẹ và thai nhi hoặc quá trình chuyển dạ kéo dài được chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn cho mẹ con sản phụ.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), chuyển dạ kéo dài hay khó sinh thường là lý do của gần 1/3 số ca sinh mổ ở nước này. Chuyển dạ kéo dài là khi phụ nữ mang thai lần đầu chuyển dạ từ 20 giờ trở lên hoặc 14 giờ trở lên đối với các bà mẹ từng sinh con.
Các trường hợp cần mổ lấy thai xuất phát từ bất thường ở mẹ như: mang song thai, khung chậu không cân đối, khung xương chậu hẹp, sản phụ viêm vùng chậu, mắc tiền sản giật có dấu hiệu nặng không thuận lợi khởi phát chuyển dạ, sinh mổ lần 3 trở lên, u xơ tử cung tiền đạo… Mẹ bầu mắc bệnh mãn tính mà bác sĩ nội khoa đánh giá không thể sinh ngả âm đạo vì tăng nguy cơ cho sức khoẻ của mẹ cũng được chỉ định mổ lấy thai. Các bác sĩ cũng sẽ đề nghị mổ lấy thai nếu người mẹ bị mụn rộp sinh dục đang hoạt động hoặc các bệnh nhiễm trùng gây nguy hiểm cho thai có thể lây truyền sang con qua đường âm đạo.
Một số trường hợp cần mổ lấy thai xuất phát từ phía thai nhi như: thai to, thai nhi ngôi bất thường. Thai suy, nhau tiền đạo, bánh nhau nằm thấp hoặc quá gần vị trí trung tâm gây khó sinh, thường được chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn.
Thai thụ tinh trong ống nghiệm được xếp vào thai kỳ nguy cơ cao, do đó thai phụ cần có chế độ chăm sóc chặt chẽ ít nhất trong 3 tháng đầu thai kỳ, tuân thủ lịch khám thai định kỳ, tầm soát dị tật và những xét nghiệm máu kỳ theo sự hướng dẫn của bác sĩ theo dõi thai. Khi có dấu hiệu bất thường như đau bụng, thai máy ít, xuất huyết… thai phụ cần đi khám ngay.
Tuệ Diễm