Hiện nay, có các loại thuốc diệt giun sán sau:
Thuốc có diệt giun (tẩy giun): Một số loại thuốc có tác dụng loại bỏ các loại giun cư trú ở đường ruột như giun đũa, giun tóc, giun kim, giun móc..: Piperazine, pyrantel, mebendazole, albendazole, ivermectin…
Thuốc có tác dụng diệt giun cư trú ngoài đường ruột như giun chỉ gồm có thiabendazole, ivermectin, diethylcarbamazine,…
Thuốc diệt sán: Thuốc diệt các loại sán dây như sán dây bò, sán dây lợn gồm có niclosamide, paromomycin, praziquantel,…
Thuốc diệt các loại sán lá như sán lá gan, sán lá phổi gồm có praziquantel, cucurbitin, triclabendasole, oxamniquine. Hiện nay metrifonate không còn được sử dụng do có độc tính cao dễ dẫn đến tử vong.
Các loại thuốc khác nhau thường có cách tiêu diệt giun sán khác nhau, bao gồm:
Thuốc làm liệt giun: Loại thuốc này có độc tính cao với cơ chế gây liệt có giai đoạn hưng phấn giai đoạn đầu của giun. Hoạt động này có thể gây tắc ruột, giun chui ống mật, ống tụy nên hiện nay không còn được sử dụng
- Thuốc làm liệt giun một cách từ từ, không hồi phục và không có giai đoạn hưng phấn ban đầu như Piperazine citrate.
- Thuốc giúp liệt cứng cơ giun như pyrantel pamoate, levamisole. Trong đó, levamisole hiện nay không còn được sử dụng để diệt giun vì có độc tính cao mà chỉ được sử dụng làm thuốc kích thích miễn dịch.
Thuốc làm chết giun: Loại thuốc này gây rối loạn chuyển hóa dẫn đến giun không thể tồn tại được như tetrachlorethylene với biệt dược là didaken. Tuy nhiên, hiện nay không được sử dụng do thuốc có độc tính cao, có thể gây độc cho gan, thận, hoặc dẫn đến giun chui ống mật.
Thuốc làm ly giải giun: Các thuốc thuộc nhóm này có chứa các enzyme nhằm thuỷ phân protein có trong giun như papain. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ là tổn thương đường tiêu hóa nên cần thật thận trọng trong chỉ định sử dụng.
Thuốc làm biến đổi môi trường sống của giun: Môi trường ruột là nơi lý tưởng cho giun sinh sống với điều kiện nhiệt độ luôn luôn hằng định là 37oC và là môi trường yếm khí. Có thể thực hiện thay đổi môi trường sống của giun bằng một số phương pháp như: Bơm oxy vào tá tràng với nồng độ 1 – 1,5 l / lần /24 h, liên tục trong 3 ngày hoặc thụt nước ấm ở mức 56 độ C vào tá tràng.
Tuy các biện pháp này có hiệu quả tẩy giun cao nhưng kỹ thuật thực hiện tương đối phức tạp với việc đặt sonde tá tràng, đồng thời phải tiến hành trong bệnh viện và gây ra nhiều khó chịu cho bệnh nhân nên hiện nay ít được sử dụng.
Thuốc làm biến đổi môi trường dinh dưỡng của giun và sán: Các thuốc này khi đi vào cơ thể giúp cho khả năng hấp thu glucose, dự trữ glycogen và tổng hợp ATP của giun sán giảm đi.