Tiền bảo lĩnh tại ngoại là gì?
Theo quy định tại Điều 121 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định về điều kiện và thủ tục bảo lĩnh, để bảo lĩnh người đang bị tạm giam được tại ngoại trong thời gian điều tra thì phải có người đứng ra nhận bảo lĩnh. Người này phải nộp đơn nhận bảo lĩnh và giấy cam đoan cho cơ quan điều tra để xem xét và quyết định cho bảo lĩnh.
Nếu cơ quan, tổ chức, cá nhân nhận bảo lĩnh để bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ đã cam đoan thì mới bị phạt tiền theo quy định của pháp luật. Do đó việc bảo lĩnh chỉ cần giấy cam đoan, không cần nộp tiền nên không có việc trả lại tiền bảo lĩnh tại ngoại. Như vậy đối với cách nói “đặt tiền để bảo lĩnh tại ngoại” là đang nói đến biện pháp ngăn chặn đặt tiền để bảo đảm.
Đặt tiền để bảo đảm, theo quy định tại Điều 122 BLTTHS là biện pháp ngăn chặn thay thế tạm giam, nếu được cho phép đặt tiền để bảo đảm, bị can, bị cáo sẽ được tại ngoại. Căn cứ tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, nhân thân và tình trạng tài sản của bị can, bị cáo, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án có thể quyết định cho họ hoặc người thân thích của họ đặt tiền để bảo đảm.
Tiền bảo lĩnh tại ngoại có được trả lại không?
Đối với việc số tiền bảo đảm đã đặt có được trả lại không, khoản 4 Điều 122 BLTTHS có quy định như sau:
“Khi bị can, bị cáo chấp hành đầy đủ các nghĩa vụ đã cam đoan thì Viện kiểm sát, Tòa án có trách nhiệm trả lại cho họ số tiền đã đặt.”
Quy định về các nghĩa vụ mà bị can, bị cáo phải chấp hành được quy định tại khoản 2 Điều 122 như sau:
“2. Bị can, bị cáo được đặt tiền phải làm giấy cam đoan thực hiện các nghĩa vụ:
a) Có mặt theo giấy triệu tập, trừ trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan;
b) Không bỏ trốn hoặc tiếp tục phạm tội;
c) Không mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; không tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; không đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này.
Trường hợp bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ cam đoan quy định tại khoản này thì bị tạm giam và số tiền đã đặt bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước.”
Như vậy tiền bảo lĩnh tại ngoại có được trả lại hay không phụ thuộc vào việc chấp hành nghĩa vụ của người được bảo lĩnh, khi chấp hành đầy đủ các nghĩa vụ trên thì số tiền bảo lĩnh tại ngoại sẽ được trả lại. Nếu bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ đã cam đoan thì số tiền này sẽ bị tịch thu nộp ngân sách nhà nước.
