U buồng trứng xoắn là hiện tượng khối u nang buồng trứng ở người phụ nữ bị xoắn lại, đặc biệt chiếm tỷ lệ cao nhất là những khối u nang buồng trứng có cuống dài, u nang không dính liền với những tạng lân cận, kích thước đường kính khoảng 8cm đến 10cm và có trọng lượng vừa. Tình trạng này xảy ra khi buồng trứng ở người phụ nữ bị chùng lật, dẫn đến hiện tượng xoắn buồng trứng và gây ra sự mất đi nguồn cung cấp máu cho buồng trứng.
Theo nhiều nghiên cứu cho thấy có hơn 65% u buồng trứng xoắn là xoắn phần phụ, gồm buồng trứng và vòi trứng. Hiện tượng này dẫn đến việc gây tổn thương cho tĩnh và động mạch, làm phù nề lan tỏa, căng vỏ bao cũng như áp lực bên trong buồng trứng. Ngoài ra hiện tượng này còn là nguyên nhân của huyết khối động mạch, thiếu máu cũng như nhồi máu. Chính vì lý do này mà u buồng trứng xoắn cần được điều trị kịp thời để ngăn chặn tình trạng nhiễm trùng, viêm nhiễm xảy ra.
Một số nguyên nhân dẫn đến u buồng trứng xoắn ở phụ nữ có thể là do những cử động đi lại mỗi ngày, những hoạt động chạy nhảy làm u nang di chuyển nhiều hơn trong ổ bụng dẫn đến tình trạng xoắn. Hoặc đối với những người phụ nữ trải qua quá trình sinh đẻ, tử cung co hồi lại làm ổ bụng trở nên trống trải hơn và u nang sẽ dễ di chuyển hơn. Những u nang với cuống dài thì nó sẽ không dính với những tổ chức lân cận mà dễ di chuyển, thay đổi vị trí gây ra tình trạng xoắn.
U buồng trứng xoắn thường gặp ở nhiều độ tuổi khác nhau, nhưng phổ biến nhất vẫn là hiện tượng u nang buồng trứng xoắn khi mang thai. Một số nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh được rằng khi độ tuổi của người phụ nữ tăng lên, tức là vào độ tuổi mãn kinh thì buồng trứng của những người này sẽ nhỏ lại nên khả năng bị xoắn buồng trứng cũng sẽ giảm, trừ trường hợp có u nang. Tuy nhiên, phụ nữ thời kỳ sau mãn kinh hoặc những bé gái trong độ tuổi trước dậy thì vẫn có nguy cơ mắc phải u buồng trứng xoắn nhưng tỷ lệ sẽ thấp hơn những phụ nữ đang trong thời kỳ sinh đẻ.
Ngoài ra, đối với những đối tượng bệnh nhân mà buồng trứng của họ có cấu trúc nhiều nang thì cũng có khả năng mắc bệnh nhiều hơn bình thường. Hội chứng buồng trứng đa nang sẽ bao gồm cả những nang lành tính lẫn những nang có khả năng gây nên ung thư, vì vậy tình trạng này dễ gây ra u buồng trứng xoắn và cần được điều trị kịp thời. Những bệnh nhân có ống dẫn trứng dài cũng có thể là yếu tố nguy cơ dẫn đến xoắn buồng trứng.
Những bệnh nhân có tiền sử đã từng điều trị vô sinh thì sẽ làm gia tăng khả năng u buồng trứng xoắn. Nguyên nhân là do những thuốc giúp người phụ nữ mang thai sẽ làm buồng trứng to lên, trứng trở nên mọng hơn nên buồng trứng sẽ dễ bị lật, xoắn. Vì vậy, đối với những trường hợp này thì bệnh nhân nữ cần vận động cơ thể thường xuyên một cách hợp lý, cũng không nên luyện tập những môn thể thao quá nặng vì sẽ làm xoắn buồng trứng. Bên cạnh đó, sử dụng thuốc tránh thai sẽ làm giảm hiện tượng u buồng trứng xoắn vì thuốc tránh thai làm sạch da, giảm bệnh ung thư và giúp ngăn ngừa u nang buồng trứng, đặc biệt là u buồng trứng xoắn.