Bệnh teo tinh hoàn là một bệnh lý khá nghiêm trọng gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng sinh sản ở nam giới. Vậy teo tinh hoàn là bệnh gì? Hãy cùng tìm hiểu thông tin qua bài viết dưới đây nhé!
1Bệnh teo tinh hoàn là gì?
Bệnh teo tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn của nam giới bị teo nhỏ lại do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Bệnh lý này hoàn toàn khác với tình trạng co lại hay giãn ra của bìu tùy vào nhiệt độ môi trường. Sự điều chỉnh độ lớn của bìu do nhiệt độ có thể gây ra sự nhầm lẫn với sự teo nhỏ hay giãn to của tinh hoàn. [1]
Bệnh teo tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn của nam giới bị teo nhỏ lại
1Nguyên nhân gây teo tinh hoàn
Độ tuổi
Trong khi ở phụ nữ có thời kỳ mãn kinh khi họ bước vào giai đoạn từ 45 tuổi trở lên thì ở nam giới cũng xuất hiện tình trạng mãn dục.
Ở giai đoạn này, nồng độ testosterone sản xuất cũng giảm dần, điều này có thể là nguyên nhân khiến tinh hoàn bị teo nhỏ. [1]
Mất cân bằng nội tiết tố
Tinh hoàn là cơ quan đóng vai trò quan trọng về chức năng nội tiết ở nam giới. Do đó, bất kỳ sự rối loạn hay mất cân bằng hormone nào cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng của tinh hoàn.
Sự bất thường về việc ngừng sản xuất các hormone ở vùng hạ đồi, tuyến yên như GnRH, LH,… có thể khiến tinh hoàn không thể sản xuất được testosterone dẫn đến teo tinh hoàn do các hormone này có vai trò kích thích tinh hoàn hoạt động. [2]
Viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn là bệnh lý viêm tại tinh hoàn do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là do nhiễm vi khuẩn, vi-rút, ký sinh trùng,… Đặc biệt, viêm tinh hoàn do vi-rút quai bị làm tăng khả năng gây vô sinh ở nam giới.
Viêm tinh hoàn có thể gây rối loạn chức năng hoặc làm tổn thương, phá hủy các cấu trúc bên trong tinh hoàn khiến tinh hoàn mất khả năng sản xuất testosterone cũng như dẫn đến teo tinh hoàn. [1]
Viêm tinh hoàn do quai bị có khả năng gây teo tinh hoàn dẫn đến vô sinh
Xoắn tinh hoàn
Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh toàn tự quay quanh trục và gây tắc nghẽn thừng tinh đột ngột dẫn đến giảm hoặc mất hoàn toàn lượng máu đến nuôi tinh hoàn.
Bệnh lý có thể khiến người bệnh đau đột ngột và dữ dội ở tinh hoàn, thậm chí là gây hoại tử tinh hoàn trong thời gian ngắn.[1]
Xoắn tinh hoàn khiến người bệnh đau dữ dội và đột ngột ở tinh hoàn
Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng giãn xoắn các đám rối tĩnh mạch thừng tinh ở tinh hoàn.
Bệnh lý này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sinh sản ở nam giới do khi tĩnh mạch thừng tinh bị giãn, máu bị ứ trệ và không lưu thông tốt đến tinh hoàn khiến tinh hoàn bị teo nhỏ lại. [2]
Giãn tĩnh mạch thừng tinh gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe sinh sản ở nam giới
Ung thư tinh hoàn
Đây là bệnh lý khá hiếm gặp ở nam giới nhưng là bệnh lý ác tính gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe sinh sản, có thể gây tử vong cho người bệnh nếu không được can thiệp và điều trị kịp thời. [1]
Ung thư tinh hoàn là bệnh lý ác tính có thể gây tử vong cho người bệnh
Một số bệnh lý khác
Một số bệnh lý khác ở tinh hoàn như tinh hoàn ẩn, viêm tinh hoàn do vi-rút quai bị, HIV,… có thể gây tình trạng teo tinh hoàn.
Các bệnh lý này gây ảnh hưởng đến các ống sinh tinh cũng như số lượng tế bào Leydig – có vai trò tiết hormone testosterone, từ đó dẫn đến tình trạng teo tinh hoàn.
Tinh hoàn ẩn là một trong những nguyên nhân gây teo tinh hoàn
Lạm dụng rượu
Việc uống rượu thường xuyên, đặc biệt là ở những đối tượng có tiền sử lệ thuộc rượu, nghiện rượu có thể dẫn đến teo tinh hoàn.
Nguyên nhân là do rượu gây suy giảm nồng độ testosterone bên trong cơ thể, đồng thời làm tổn thương các mô ở tinh hoàn, từ đó gây teo tinh hoàn. [1]
2Dấu hiệu của bệnh teo tinh hoàn
Trước tuổi dậy thì
Đối với đối tượng chưa dậy thì, biểu hiện teo tinh hoàn là tình trạng không phát triển các đặc điểm sinh dục thứ phát, nghĩa là người bệnh sẽ không có các đặc điểm như: [1]
- Cơ quan sinh dục to ra.
- Giọng trầm hơn.
- Mọc lông mu.
- Mọc lông nách.
Sau tuổi dậy thì
Các triệu chứng teo tinh hoàn ở nam giới sau giai đoạn dậy thì biểu hiện tương đối khác với giai đoạn trước dậy thì, bao gồm: [1]
- Tinh hoàn teo lại.
- Giảm khối lượng cơ bắp.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Không có hoặc giảm mọc lông mu,…
3Ảnh hưởng của bệnh teo tinh hoàn đối với nam giới
Teo tinh hoàn có thể gây ảnh hưởng nhiều đến đời sống cũng như các chức năng sinh sản của nam giới như: [2]
- Rối loạn hormone giới tính: việc ngưng tiết hormone nam giới, đặc biệt là testosterone có thể khiến người nam bị nữ tính hóa dần.
- Suy giảm chức năng tình dục: tinh hoàn không còn khả năng hoạt động kèm theo sự rối loạn hormone khiến người nam mất hứng thú và giảm ham muốn đáng kể làm ảnh hưởng đến đời sống tình dục.
- Gây vô sinh – hiếm muộn: tinh hoàn là cơ quan sản xuất tinh trùng. Do đó, khi tinh hoàn bị teo, không thể hoạt động sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng, từ đó gây vô sinh.
4Cách chẩn đoán bệnh
Khám lâm sàng
Để chẩn đoán bệnh lý teo tinh hoàn, bác sĩ thường dựa vào triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân là chính thông qua việc khai thác tiền sử, bệnh sử và khám trực tiếp.
Sự suy giảm kích thước tinh hoàn là đặc điểm chính để bác sĩ chẩn đoán bệnh. Ngoài ra, bác sĩ còn dựa vào các dấu hiệu như:
- Suy giảm ham muốn tình dục.
- Giảm khối lượng cơ bắp
- Không hình thành các đặc điểm sinh dục ở tuổi dậy thì nếu bệnh nhân còn trong giai đoạn này.
Các xét nghiệm cận lâm sàng
Bên cạnh việc thăm khám lâm sàng, bác sĩ còn thực hiện một số xét nghiệm giúp hỗ trợ chẩn đoán như:
- Siêu âm tinh hoàn: đánh giá cấu trúc cũng như các tổn thương tại tinh hoàn.
- Xét nghiệm máu: đánh giá tổng quát sức khỏe người bệnh cùng các dấu hiệu nhiễm trùng dựa vào các chỉ số huyết học.
- Xét nghiệm nội tiết tố: khảo sát nồng độ hormone bên trong cơ thể: testosterone, FSH, LH,…
5Khi nào cần gặp bác sĩ
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Teo tinh hoàn là một bệnh lý nghiêm trọng gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản ở nam giới. Do đó, khi bạn mắc bất kỳ các triệu chứng nào sau đây thì cũng cần phải đi khám bác sĩ ngay lập tức: [2]
- Kích thước tinh hoàn bị thay đổi: tinh hoàn to ra hay nhỏ đi cũng đều là bất thường cần phải được bác sĩ thăm khám.
- Chức năng sinh lý bị suy giảm: bệnh nhân cảm thấy không còn hứng thú hay ham muốn tình dục nữa.
- Dấu hiệu của vô sinh – hiếm muộn: vợ chồng kết hôn, có quan hệ tình dục và không sử dụng các biện pháp tránh thai nhưng vẫn chưa có con. Đây có thể là dấu hiệu của sự suy giảm chất lượng và số lượng tinh trùng ở người chồng.
- Một số biểu hiện khác: đau tinh hoàn, không mọc râu, không mọc lông nách, giảm khối lượng cơ bắp,…
Nơi khám chữa bệnh teo tinh hoàn uy tín
Khi có dấu hiệu nghi ngờ bệnh, bạn cần đến cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám Nam khoa uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số bệnh viện uy tín sau:
- TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Bình Dân,…
- Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Quân đội 108,…
6Các cách điều trị bệnh teo tinh hoàn
Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh lý teo tinh hoàn như: [1]
- Sử dụng thuốc kháng sinh: trong trường hợp teo tinh hoàn do nhiễm vi khuẩn.
- Liệu pháp hormone: bổ sung testosterone cho cơ thể khi nồng độ hormone này trong cơ thể quá thấp.
- Phẫu thuật: áp dụng cho các trường hợp teo tinh hoàn do các bệnh lý phức tạp như xoắn tinh hoàn,…
7Cách phòng ngừa bệnh teo tinh hoàn
Để phòng ngừa được bệnh teo tinh hoàn, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Tiêm vắc-xin phòng ngừa bệnh quai bị.
- Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao.
- Có chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng.
- Làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
- Tránh căng thẳng, lo âu.
- Không hút thuốc hay sử dụng rượu bia.
- Hạn chế thủ dâm quá mức gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản,…
Tiêm vắc-xin ngừa quai bị cũng là cách phòng bệnh teo tinh hoàn
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích về các vấn đề xoay quanh bệnh lý teo tinh hoàn. Hãy đến gặp ngay bác sĩ khi bạn có các dấu hiệu nghi ngờ teo tinh hoàn. Nếu bạn cảm thấy bài viết hay hãy chia sẻ cho bạn bè và gia đình cùng tham khảo nhé!