Tinh trùng yếu là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở nam giới. Tinh trùng bị suy giảm về chất lượng và số lượng sẽ khiến khả năng thụ thai bị suy giảm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản. Để có thể nâng cao sức khỏe sinh sản của chính mình, nam giới cần làm gì để cải thiện tinh trùng yếu.
Tinh trùng yếu là gì?
Tinh trùng yếu là tình trạng chất lượng của tinh trùng bị suy giảm. Sức khỏe tinh trùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm số lượng, khả năng di động và cấu trúc của tinh trùng :
- Số lượng : Trong điều kiện sức khoẻ bình thường, trung bình cứ mỗi phút cơ thể nam giới sẽ tạo ra 72.000 tinh trùng và hơn 100 triệu con mỗi ngày. Sau đó mỗi lần xuất tinh, lượng tinh dịch được phóng ra vào khoảng 2 – 5 ml, trong đó chứa khoảng 60 – 80 triệu tinh trùng / ml. Khi số lượng tinh trùng ít hơn 40 triệu con / ml và mỗi lần xuất tinh, lượng tinh dịch thường ít hơn 2ml được gọi là tinh trùng yếu. Khi có ít tinh trùng trong tinh dịch sau khi xuất tinh sẽ khiến việc thụ thai trở nên khó khăn vì khả năng tiếp cận và thụ tinh cho trứng thấp.
- Khả năng di động : Để tiếp cận và thụ tinh cho trứng, tinh trùng phải bơi và luồn lách qua cổ tử cung, tử cung và ống fallop của người phụ nữ. Đây được gọi là khả năng di động của tinh trùng. Tỷ lệ thụ thai thành công khá chắc chắn nếu như có từ 40 % số lượng tinh trùng trở lên có khả năng di động.
Tinh trùng di động hơn 40 % giúp tỷ lệ thụ thai thành công ( ảnh internet )
- Cấu trúc ( hình thái ) tinh trùng : Tinh trùng bình thường có đầu hình oval và phần đuôi dài, phối hợp cùng nhau để tinh trùng di chuyển. Càng nhiều tinh trùng có hình thái bình thường thì khả năng thụ thai càng cao.
Dấu hiệu tinh trùng yếu
Dấu hiệu của tinh trùng yếu có thể thấy rõ nhất là vô sinh. Tuy nhiên vô sinh không chỉ do tinh trùng yếu mà còn có thể do người vợ hoặc cả vợ chồng. Vì vậy để xác định chính xác tinh trùng khỏe hay yếu cần làm xét nghiệm tinh dịch đồ.
Các dấu hiệu của tinh trùng yếu là:
- Tinh dịch loãng và số lượng ít : Tinh dịch không có độ dính, nhớt đặc trưng mà loãng như nước vo gạo. Đây là dấu hiệu gợi ý tình trạng suy giảm bất thường về số lượng và chất lượng tinh trùng và gây ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản của nam giới.
- Tinh dịch vón cục : Biểu hiện là tinh dịch xuất hiện các hạt trắng nhỏ như hạt cơm và khi bóp cho cảm giác mịn như bột. Ở trạng thái này tinh dịch dễ bị chết và khó di chuyển để thụ tinh cho trứng.
- Tinh dịch bị đông đặc : Ở nhiệt độ 37oC, tinh dịch từ trạng thái quánh sệt sẽ hóa lỏng sau khoảng thời gian chưa đến 60 phút. Tình trạng hóa lỏng không diễn ra hoặc chuyển hoá lỏng một phần là dấu hiệu tinh dịch bị đông đặc. Điều này làm cho tinh trùng khó di chuyển để gặp trứng, gây ảnh hưởng tới kết quả thụ thai.
- Tinh dịch có màu sắc bất thường : Nếu tinh dịch xuất hiện các màu sắc bất thường cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ và điều trị kịp thời vì màu sắc của tinh dịch là những tín hiệu cảnh báo về sức khỏe sinh sản ở nam giới. Nếu tinh dịch có màu vàng hoặc xanh, nam giới có khả năng mắc bệnh viêm mào tinh, viêm niêm đạo,…. Nếu tinh dịch có màu nâu đi kèm triệu chứng như đau bụng, đau tức dương vật…, đây có thể là triệu chứng của bệnh liên quan đến đường tiết niệu hay cơ quan sinh dục.
Nguyên nhân dẫn tới tinh trùng yếu
Quá trình sản xuất tinh trùng tương đối phức tạp, cần sự hoạt động ổn định bình thường của tất cả bộ phận liên quan như tinh hoàn, vùng dưới đồi và tuyến yên. Bất cứ một vấn đề nào xảy ra trong quá trình này đều có khả năng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất cũng như sức khỏe, chất lượng của tinh trùng. Những nguyên nhân dẫn tới tinh trùng yếu là :
Nguyên nhân bệnh lý
- Giãn tĩnh mạch tinh : Đây là một nguyên nhân thường gặp nhất gây vô sinh ở nam giới. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này vẫn chưa được làm tõ. Giãn tĩnh mạch tinh làm suy giảm chất lượng của tinh trùng.
- Nhiễm trùng : Một số tình trạng nhiễm trùng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hay sức khoẻ của tinh trùng. Nó hay tạo ra sẹo cản trở con đường vận chuyển tinh trùng ( cản trở cơ học ). Những trường hợp này bao gồm viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn và các bệnh lây qua đường tình dục ( lậu, HIV )
- Bệnh tự miễn : Nguyên nhân này hiếm gặp. Đây là tình trạng khi kháng thể tấn công và tiêu diệt tinh trùng của cơ thể.
- Các khối u : Khối u có khả năng gây mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản của nam giới. Ngoài ra quá trình điều trị cũng gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phái nam.
- Mất cân bằng nội tiết tố : Đây là thành phần không thể thiếu trong quá trình sản xuất tinh trùng. Chính vì vậy, sự mất cân bằng nội tiết tố sẽ làm tổn hại đến quá trình sản xuất tinh trùng.
- Một số thuốc điều trị : Khi sử dụng một số loại thuốc điều trị có thể làm gây hại tới quá trình sản xuất tinh trùng, làm cho khả năng sinh sản ở nam giới bị giảm đi.
- Các nguyên nhân khác : Một số nguyên nhân như rối loạn di truyền, dị tật bẩm sinh,… đều có khả năng ảnh hưởng đến vấn đề sinh sản ở nam giới.
Nguyên nhân môi trường
Khả năng hoạt động của tinh trùng và quá trình sinh tinh sẽ bị ảnh hưởng nếu như cơ thể phơi nhiễm quá mức với một số tác nhân là :
- Hóa chất công nghiệp : Tình trạng phơi nhiễm kéo dài với benzene, xylene, toluene, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, vật liệu sơn, …có thể khiến tinh trùng bị yếu.
- Kim loại nặng : Phơi nhiễm với chì và các kim loại nặng khác có thể dẫn tới vô sinh ở nam giới.
- Tia xạ : Phơi nhiễm với tia xạ có thể làm giảm hoặc sẽ làm mất hoàn toàn khả năng sinh tinh. Để phục hồi bình thường trở lại nam giới cũng phải mất vài năm.
Lối sống và các nguyên nhân khác
Các nguyên nhân khác có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng là :
- Lạm dụng rượu bia : Rượu và thức uống có chứa cồn đều có khả năng làm giảm nồng độ testosterone từ đó dẫn đến tình trạng tinh trùng bị yếu .
- Hút thuốc lá : Hút thuốc lá ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe, và sức khỏe sinh sản cũng bị ảnh hưởng rất nặng nề.
- Căng thẳng trầm cảm : Căng thẳng kéo dài có thể gây ảnh hưởng xấu đến quá trình sinh tinh.
- Cân nặng : Tình trạng thừa cân, béo phì có thể tác động trực tiếp lên tinh trùng và làm mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng tới quá trình sinh tinh ở nam giới.
Cách phòng tránh tinh trùng yếu
Không có cách nào chắc chắn phòng ngừa được tình trạng tinh trùng yếu. Tuy nhiên, có một số điều có thể làm giảm thiểu phần nào tình trạng này :
- Duy trì cân nặng hợp lý : Một số nghiên cứu chỉ ra rằng chỉ số khối cơ thể tăng lên có mối liên quan đến sự suy giảm chất lượng và khả năng di động của tinh trùng. Khi đàn ông bị thừa cân sẽ dẫn đến lượng hormone nam giới ( testosterone ) giảm, trong khi đó hàm lượng hormone nữ ( estrogen ) tăng lên. Sự mất cân bằng này sẽ làm nam giới giảm ham muốn, khả năng sinh tinh trùng giảm, rối loạn cương dương.
- Chế độ ăn uống lành mạnh : Lựa chọn bổ sung các loại thực phẩm như trái cây giàu chất chống oxy hóa, rau xanh,… sẽ giúp cải thiện sức khỏe của tinh trùng.
- Có đời sống tình dục lành mạnh : Các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, chlamydia có thể gây vô sinh ở nam giới. Vì vậy để phòng tránh cần sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục, tránh quan hệ tình dục bừa bãi, tốt nhất là chung thuỷ với một bạn tình duy nhất không mắc bệnh.
- Tránh tình trạng căng thẳng : Tinh thần căng thẳng có thể làm giảm khả năng hoạt động tình dục, ảnh hưởng tới các nội tiết tố cần cho quá trình sản xuất tinh trùng.
- Thường xuyên vận động, sống năng động : Các hoạt động thể chất ở mức độ phù hợp có thể giúp các enzyme chống oxy hóa tăng hoạt động, giúp hỗ trợ bảo vệ cho tinh trùng.
- Không hút thuốc : Thuốc lá gây hại tới sức khỏe toàn diện kể cả khả năng sinh sản ở nam giới cũng bị ảnh hưởng rất lớn.
- Hạn chế đồ uống có chứa cồn : Rượu và các đồ uống có cồn sẽ làm giảm nồng độ testosterone và ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Vì vậy nên giới hạn số lượng và uống ở mức độ vừa phải.
- Cẩn thận với các độc tố : Số lượng và chất lượng tinh trùng suy giảm khi bị phơi nhiễm với thuốc trừ sâu, chì và các chất độc khác. Vì vậy nếu buộc phải làm việc và tiếp xúc với môi trường làm việc độc hại, cần phải hết sức cẩn thận như mặc quần áo và trang bị đồ bảo hộ, tránh để da tiếp xúc trực tiếp với hoá chất
- Mặc quần áo thoáng mát : Nhiệt độ bìu tăng có thể ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất tinh trùng. Mặc dù lợi ích chưa được chứng minh cụ thể nhưng không mặc đồ lót chật, mặc quần áo rộng rãi, hạn chế xông hơi hay tắm nước nóng, hạn chế bìu tiếp xúc với các vật ấm nóng như điện thoại, laptop,… có thể giúp chất lượng tinh trùng ở nam giới tăng lên.
Chẩn đoán tình trạng tinh trùng yếu
Để thăm khám và điều trị tinh trùng yếu kịp thời, bệnh nhân có thể tìm đến Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản và Nam Học Đức Phúc
Khi thăm khám bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra cơ quan sinh dục ngoài và yêu cầu trả lời một số câu hỏi. Ngoài ra để chẩn đoán kết quả chuẩn xác nhất, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện tinh dịch đồ.
Bác sĩ sẽ lấy tinh dịch từ người nam rồi mang đi phân tích xem về chỉ số như số lượng, tính di động của tình trùng. Để hạn chế sai số và đảm bảo tính chính xác của kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ, nam giới cần lưu ý :
- Đảm bảo là đã lấy hết toàn bộ tinh dịch để làm mẫu thử.
- Kiêng xuất tinh ít nhất 2 ngày nhưng không quá 11 ngày trước khi lấy mẫu.
- Sau khi lấy mẫu thử lần đầu, lần thứ 2 lấy mẫu phải cách ít nhất 2 tuần.
- Tránh dùng những chất bôi trơn vì nó có thể ảnh hưởng đến khả năng di động của tinh trùng.
Tùy theo sự bất thường, bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh tiến hành thêm một số xét nghiệm nhằm tìm ra nguyên nhân nền của tình trạng yếu tinh trùng như:
- Siêu âm tinh hoàn.
- Định lượng hormone tuyến yên, hormone nam giới.
- Xét nghiệm nước tiểu ngay sau khi xuất tinh để phát hiện tình trạng xuất tinh ngược.
- Phân tích gen.
- Sinh thiết tinh hoàn.
- Siêu âm tiền liệt tuyến.
Phương pháp điều trị tinh trùng yếu
Để điều trị tinh trùng yếu có nhiều cách. Khi xác định đúng nguyên nhân gây ra tình trạng này bác sĩ sẽ có những cách điều trị phù hợp.
Nếu nguyên nhân xuất phát từ lối sống thiếu lành mạnh, nam giới cần nhanh chóng thay đổi lối sống, ăn uống lành mạnh hơn…Nếu nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý toàn thân hoặc bệnh lý liên quan tới sức khỏe sinh sản, người bệnh có thể được đề xuất áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp như :
- Thuốc kháng sinh: Dùng để điều trị những bệnh viêm nhiễm.
- Liệu pháp hormone và thuốc nội tiết: Khi bị mất cân bằng nội tiết tố.
- Phẫu thuật: Khi nguyên nhân là do giãn tĩnh mạch thừng tinh hay tắc ống dẫn tinh.
Với sứ mệnh mang đến hạnh phúc và niềm tin cho người bệnh, đội ngũ y bác sĩ của Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản và Nam Học Đức Phúc đã thăm khám và điều trị cho rất nhiều bệnh nhân bị tinh trùng yếu thành công. Với cơ sở vật chất hiện đại chắc chắn Bệnh Viện sẽ là địa chỉ đáng tin cậy hỗ trợ điều trị tinh trùng yếu.
Bệnh Viện Hỗ Trợ Sinh Sản và Nam Học Đức Phúc đang có chương trình hỗ trợ điều trị tinh trùng hấp dẫn?
Sự ra đời của các xét nghiệm hiện đại trong đó có xét nghiệm tinh dịch đồ là một trong những bước đột phá mới, hỗ trợ bác sĩ trong chẩn đoán và tìm ra nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới một cách dễ dàng hơn.
Xét nghiệm tinh dịch đồ là vô cùng quan trọng để đánh giá chức năng sinh sản của người chồng trước khi thực hiện phác đồ điều trị phù hợp. Tại Bệnh viện Đức Phúc đang có chương trình miễn phí 100% chi phí xét nghiệm tinh dịch đồ cho các cặp vợ chồng khi đăng ký IVF trọn gói tại Bệnh viện.
Để đặt lịch khám và chữa trị tình trạng vô sinh ở nam giới cùng các chuyên gia giàu kinh nghiệm, quý khách vui lòng liên hệ
Địa chỉ : Bệnh viện toạ lạc tại số 48 phố Ô Đồng Lâm phường Phương Liên, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
Hotline : 0971195050 hoặc 0971295050
Email : info@benhvienducphuc.com
Fanpage : https://www.facebook.com/benhvienducphuc
Website : Benhvienducphuc.com