1. KHÁI NIỆM:
Công nghệ này sử dụng thảm thực vật (chủ yếu là thảm thực vật nhân tạo) để xử lý nước thải. Thông qua việc cung cấp diện tích bề mặt cho các vi sinh vật bám vào, tạo thành các màng sinh học (biofilm) để thực hiện chức năng xử lý nước thải. Thảm thực vật sẽ giúp cho quá trình lọc và hấp phụ các thành phần của nước thải diễn ra hiệu quả hơn đồng thời giúp khống chế sự phát triển của tảo. Cả đất ngập nước tự nhiên và đất ngập nước nhân tạo đều có thể dùng để xử lý nước thải, nhưng việc sử dụng đất ngập nước nhân tạo để xử lý sẽ mang lại hiệu quả ưu việt hơn, nên đa số hệ thống Wetland đều được áp dụng hình thức nhân tạo để xử lý nước thải.
Hệ thống XLNT công nghệ Wetland do Nanoen thiết kế và xây dựng tại Công ty Cổ Phần Nông Trại Sinh Thái – Phú Quốc, Kiên Giang
2. PHÂN LOẠI:
Công nghệ xử lý nước thải bằng công nghệ Wetland có 2 loại chính:
- Đất ngập nước tự nhiên: do đất ngập nước trong tự nhiên là nguồn tiếp nhận nước thải nên nguồn nước được xả ra phải đạt tiêu chuẩn nhất định (thường là nước thải sau xử lý thứ cấp). Tuy nhiên, loại hình này không được khuyến khích do việc áp dụng những khu đất ngập nước tự nhiên để làm khu vực xử lý nước thải thường gây hại cho hệ sinh thái tại địa phương.
- Đất ngập nước nhân tạo: sử dụng vùng đất ngập nước do con người tạo ra và được thiết kế, vận hành sao cho có thể tận dụng các chức năng tương tự của đất ngập nước tự nhiên để phục vụ cho các nhu cầu của con người. Dựa vào thiết kế của đất ngập nước nhân tạo, ta có 2 dạng chính gồm:
Hệ thống dạng dòng chảy đứng.
Dạng dòng chảy ngang (Vertical Flow System – VFS): được thiết kế cho nước thải đầu vào chảy theo phương ngang để đi đến ống gom nước thải đầu ra. Được chia thành 2 loại là dòng chảy bề mặt và loại có dòng chảy ngầm.
- Loại có dòng chảy mặt (Surface Flow) hay còn gọi là loại có nước nổi ở bề mặt (Free Water Surface – FWS) bao gồm thảm thực vật, các ốc đảo nhỏ với các thực vật tương thích và khu ngập nước.
- Loại có dòng chảy ngầm (Subsurface Flow System – SFS) là loại có mực nước nằm dưới lớp nguyên liệu trồng cây. Ống dẫn nước vào và ra khỏi SFS được bố trí sao cho nước chảy tạo thành một màng nước trên mặt đất. Chất nền trong các hệ thống này chủ yếu là đất tự nhiên và ở dưới có lớp chống thấm bằng đất sét.